%0 Journal Article %T اولویت‌بندی پتانسیل خطر سیل‏ خیزی حوضۀ آبخیز تالار در محیط GIS %J اکوهیدرولوژی %I دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران %Z 2423-6098 %A سلیمانی, کریم %A شکریان, فاطمه %A عبدلی, سپیده %A صابری, عارف %D 2021 %\ 09/23/2021 %V 8 %N 3 %P 749-762 %! اولویت‌بندی پتانسیل خطر سیل‏ خیزی حوضۀ آبخیز تالار در محیط GIS %K استان مازندارن %K حوضۀ آبخیز تالار %K روش SCS %K زیرحوضه %K سیل ‏خیزی %R 10.22059/ije.2021.324244.1509 %X حوضۀ آبخیز تالار با ویژگی‏ های متنوع کاربری اراضی، هیدرولوژی و پوشش‏ گیاهی در استان مازندارن قرار گرفته است که در سال‏ های اخیر شاهد وقوع سیلاب‏ های مخرب در آن هستیم. در این پژوهش به منظور اولویت‏ بندی سیل‏ خیزی زیرحوضه ‏های تالار تحت شرایط هیدرولوژیکی و فیزیوگرافی متفاوت با مساحت 6/189613 هکتار در کاربری‏ های کشاورزی، مسکونی، مرتع و جنگل اقدام شد. ابتدا حوضه را به شش زیرحوضه شامل شیرگاه، کارمزد، دراسله، پل‏سفید، ارژنگ رودبار و چاشم تقسیم کرده و برای هر زیرحوضه پارامترهای ژئومتری، اقلیمی، نفوذپذیری و فیزیوگرافی مانند مساحت، محیط، طول آبراهۀ اصلی، طول و شیب حوضه، زمان تمرکز، CN و دبی با استفاده از نرم‌افزار GIS محاسبه شد. زمان تمرکز بر اساس خصوصیات حوضه با روش ‏های برانس‏بای ویلیامز، جانسون، پیلگریم‌ـ مک‌ـ درمات، کرپیچ، کالیفرنیا، چاو، اسپی، ونتورا بررسی شد که روش برانس‏بای‌ـ ویلیامز با 2/19 ساعت مناسب‏ ترین روش برای حوضۀ تالار بود. بر اساس روش SCS سهم هریک از زیرحوضه‏ ها در سیل خروجی از کل حوضه تعیین شد. نتایج دبی حداکثر لحظه ‏ای سیلاب نشان داد پل‏ سفید با دبی 380 مترمکعب بر ثانیه بیشترین دبی را طی دورۀ آماری 1365ـ 1398 داشته است. زیرحوضه ‏ها از نظر مشابهت پتانسیل سیل‏ خیزی، فرسایش، پوشش گیاهی و تأثیرات عملکرد انسانی به سه گروه با پتانسیل سیل‏ خیزی زیاد، متوسط و کم تفکیک شده‏ اند. نتایج نشان داد بیشترین مقدار سیل‏ خیزی در هر یک از زیرحوضه‏ ها به‌ترتیب شامل زیرحوضۀ چاشم با 19/29 درصد، دراسله 25/23 درصد و در نهایت، شیرگاه 76/16 درصد است. %U https://ije.ut.ac.ir/article_82050_19023706b9546f6d3fddf9a7acc3e325.pdf