%0 Journal Article %T برنامه‌ریزی چند هدفه به منظور بهره‌برداری بهینه از منابع آب سطحی و زیرزمینی و سیستم تغذیه مصنوعی %J اکوهیدرولوژی %I دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران %Z 2423-6098 %A صالحی شفا, نیما %A بابازاده, حسین %A آقایاری, فیاض %A صارمی, علی %D 2022 %\ 03/21/2022 %V 9 %N 1 %P 77-95 %! برنامه‌ریزی چند هدفه به منظور بهره‌برداری بهینه از منابع آب سطحی و زیرزمینی و سیستم تغذیه مصنوعی %K روندیابی سیلاب %K سیستم تغذیۀ مصنوعی %K تغییرات تراز آبخوان %K بهره‏ برداری بهینه %R 10.22059/ije.2022.331523.1558 %X افزایش جمعیت در مناطق توسعه‌یافته چالش‏های زیادی را در تأمین نیاز‏های آبی ایجاد کرده است. این امر باعث پدید آمدن مشکلات متعدد در کمیت و کیفیت منابع آب سطحی و زیرزمینی می‏شود. با توجه به این موضوع، مدیریت بهینۀ منابع آبی امری ضروری است. در این تحقیق مدل ریاضی (HEC- HMS) برای روندیابی سیلاب در رودخانۀ کرج و مخازن سیستم تغذیۀ مصنوعی واقع در شمال دشت شهریار مورد استفاده قرار گرفت. سپس، حجم نفوذ سیلاب در رودخانۀ کرج و نیز حجم ذخیرۀ سیلاب در مخازن طرح تغذیۀ مصنوعی وارد الگوریتم ژنتیک چندهدفه (NSGA-II) شد که از آن به منظور برنامه‏ریزی بهره‏برداری تلفیقی از منابع آب دشت شهریار و بهره‏برداری بهینه از سیستم تغذیۀ مصنوعی و با هدف حداقل کردن عدم تأمین نیاز و نیز حداکثر کردن حجم نفوذ در سیستم تغذیۀ مصنوعی، استفاده شد. با توجه به نتایج مدل بهینه‏سازی، شاخص قابلیت اطمینان مربوط به کل محدوده به طور میانگین برابر50/56 درصد بوده و بیشترین کاهش در مصارف از کل منابع آب قابل دسترس در تمام بخش‏ها به‌‌ترتیب در ناحیۀ شهریار برابر 09/44 درصد، در ناحیۀ رباط‏کریم برابر 57/14 درصد، در ناحیۀ اسلامشهر برابر 06/11 درصد و در کل محدوده برابر 55/28 درصد است. حجم کل تغذیۀ بهینه در سیستم تغذیۀ مصنوعی برابر 81/114 میلیون متر مکعب در دورۀ زمانی مورد نظر بوده و به میزان 09/70 میلیون متر مکعب افزایش یافته و منجر به افزایش تغییرات تراز آبخوان به اندازۀ 84/4 متر شده است. همچنین، با اعمال سیاست‏های هم‌زمان بهره‏برداری بهینه از منابع آبی موجود و بهره‏برداری بهینه از سیستم تغذیۀ مصنوعی، به طور میانگین 41/10 متر در سال تغییرات تراز آبخوان افزایش خواهد یافت. %U https://ije.ut.ac.ir/article_88249_43fbee412ae06cd38bbf17e7dbb5f3b6.pdf