TY - JOUR ID - 76357 TI - شبیه ‏سازی و ارزیابی مطلوبیت زیستگاهی رودخانه با استفاده از مدل اکوهیدرولیکی SEFA (مطالعۀ موردی: رودخانۀ کردان) JO - اکوهیدرولوژی JA - IJE LA - fa SN - 2423-6098 AU - قمبری محمدی, مهتاب AU - ایوب زاده, سید علی AU - یاسی, مهدی AD - دانش ‏آموختۀ کارشناسی ارشد، گروه مهندسی سازه‏ های آبی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران AD - استاد گروه مهندسی سازه ‏های آبی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران AD - دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران، کرج Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 7 IS - 2 SP - 437 EP - 450 KW - جریان محیط ‏زیستی KW - رودخانۀ کردان KW - گونۀ سگ‏ماهی جویباری KW - مدل اکوهیدرولیکی SEFA KW - مساحت مطلوب وزنی (AWS) DO - 10.22059/ije.2020.289573.1215 N2 - هدف اصلی از مطالعۀ حاضر، بررسی شرایط مطلوبیت زیستگاهی در یک بازۀ معرف از رودخانۀ کردان برای گونۀ هدف آبزی (سگ‌ماهی جویباری)، با استفاده از مدل اکوهیدرولیکی SEFA است. طبق بررسی‏های انجام‌شده تا کنون از این نرم‏افزار در ایران استفاده نشده است. نخست با استفاده از نقشۀ توپوگرافی رودخانۀ کردان و نرم‏افزار ArcGIS، هندسۀ مدل رودخانه و مقاطع عرضی ایجاد شد. محاسبات و شبیه‏سازی هیدرولیکی در این مدل شامل شبیه‏سازی تراز سطح آب با استفاده از دو روش منحنی بده-اشل و پروفیل طولی تراز سطح آب (WSP) است. واسنجی مدل WSP از طریق تنظیم ضریب زبری مانینگ برای ایجاد انطباق مناسب بین تراز سطح آب مشاهداتی و محاسباتی توسط مدل است. پس از شبیه‏سازی هیدرولیکی و زیستگاهی در مدل SEFA، بین هیدرولیک جریان و نیازهای زیستگاهی، با استفاده از شاخص مطلوبیت زیستگاهی (AWS)، رابطه برقرار شد و منحنی‏های بده- زیستگاه گونۀ هدف در بازۀ مطالعه‌شده استخراج شد. با بررسی بازۀ رودخانه، بهترین بده‏های ارزیابی‌شده (m3/s 05/2ـ 063/2) برای گونۀ هدف، مشخص شد. بر اساس سری زمانی ماهانۀ جریان و زیستگاه، در ماه بهمن میزان مطلوبیت در 75 درصد روزهای این ماه بیشتر از 03/2  m2/m است که نسبت به سایر ماه‏ها در این ماه حداکثر مطلوبیت رخ می‏دهد و کمترین مساحت مطلوب وزنی (شهریور) 13 درصد است. توزیع مطلوبیت زیستگاهی در بده‏های مختلف نشان داد مطلوبیت در بخش‏های میانی و پایین‏دست بیشتر است. UR - https://ije.ut.ac.ir/article_76357.html L1 - https://ije.ut.ac.ir/article_76357_469ccb37ab97dd27675e1482bc609913.pdf ER -