TY - JOUR ID - 79035 TI - پایش و ارزیابی تغییرات مکانی هدایت الکتریکی خاک با استفاده از سنجش از دور JO - اکوهیدرولوژی JA - IJE LA - fa SN - 2423-6098 AU - میر موسوی, سید حسین AU - رئیس پور, کوهزاد AU - کمانگر, محمد AD - دانشیار، گروه آب و هواشناسی، دانشکدۀ انسانی، دانشگاه زنجان AD - استادیار، گروه آب و هواشناسی، دانشکدۀ انسانی، دانشگاه زنجان AD - دانشجوی دکترای آب و هواشناسی، دانشکدۀ انسانی، دانشگاه زنجان Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 7 IS - 4 SP - 1113 EP - 1126 KW - آمارۀ جی استار KW - تصاویر لندست KW - شاخص GDVI KW - شوری خاک DO - 10.22059/ije.2020.308585.1374 N2 - ‌شور شدن خاک‏ها، مسئلۀ مهم محیطی است که سبب کاهش بهره‏وری خاک می‏شود. برای مدیریت بهینۀ منابع خاکی پایش کمی شوری خاک، تغییرات زمانی و تحلیل فضایی عوامل تأثیرگذار بر آن ضروری به نظر می‏رسد. هدف از تحقیق حاضر، استخراج نقشۀ پراکندگی شوری خاک و تحلیل فضایی آن پس از بارش‏های بیش از نرمال سال آبی 1397ـ 1398 در غرب ایران است. با استفاده از تصاویر ماهواره‏ای لندست و شاخص GDVI و به‏وسیلۀ الگوریتم نوشته‏شده در سامانۀ گوگل اینجین، نقشۀ هدایت الکتریکی خاک استخراج ‏شده و در پنج کلاس شوری طبقه‏بندی شد. نتایج نشان داد به‏طور کلی شوری خاک در محدودۀ مطالعه‌شده کاهش‏ یافته است. اگر عامل بارشی در دورۀ مطالعه‌شده مهم‏ترین عامل در تغییرات پراکندگی شوری بدانیم، مناطق با شوری شدید که در کلاس ارتفاعات کم قرار دارند، تغییری نکرده است. این عامل به دلیل وجود سازندهای شور و شیب ملایم اطراف آنها نتوانسته تأثیر زیادی بر کلاس شوری شدید بگذارد، اما کلاس با شوری متوسط بیشترین تغییرات را داشته و بارش توانسته است شوری سطح خاک این کلاس را به پایین‏دست جابه‏جا کند.جهت بیضی سه برابر انحراف استاندارد مکانی شمال غربی به جنوب شرقی به دست آمد که نشان می‏دهد بیش از 99 درصد پراکندگی شوری به تبعیت از آرایش مکانی ارتفاعات، بارش و پراکندگی رده‏های خاک در این راستا گسترش دارد. آمارۀ 4566/0شاخص موران و P_Value مقدار 00/0 خودهمبستگی مکانی شوری خاک را در غرب کشور نشان داد.نقشۀ لکه‏های داغ نیز نشان داد شوری سطحی خاک به‏صورت خوشه‏ای در راستای شمال غرب و به جنوب شرق و در ارتفاعات کمتر از 1200 متر قرار دارد.تحلیل لکه‏های داغ نیز نشان داد شوری خاک به سمت شرق و داخل کشور بیشتر الگوی خوشه‏بندی پیدا کرده است. از نتایج و روش این تحقیق می‏توان به‌‏راحتی و با سرعت زیاد مناطقی که در معرض شوری خاک قرار دارند، شناسایی و پایش کرده و در برنامه‏ریزی‏های محیطی برای پیاده‏سازی اقدامات پیشگیرانه استفاده کرد. همچنین، از نتایج تحقیق حاضر و خروجی‏های آن برای شناسایی کانون‏های شوری خاک در برنامه‏ریزی‏های کشاورزی و تخصیص امکانات استفاده کرد. UR - https://ije.ut.ac.ir/article_79035.html L1 - https://ije.ut.ac.ir/article_79035_30a7c367546dd03eac11486700d1e990.pdf ER -