TY - JOUR ID - 82017 TI - سنجش و ارزیابی خطر آلودگی آب و رسوبات ساحلی در مصب خورهای شهر بندرعباس JO - اکوهیدرولوژی JA - IJE LA - fa SN - 2423-6098 AU - نوحه گر, احمد AU - حبیبی, سمانه AU - بهروزی, محمود AD - استاد ژئومورفولوژی، دانشکدۀ محیط زیست، دانشگاه تهران AD - دکتری تخصصی علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس AD - دکتری تخصصی آب‌‏وهواشناسی- مخاطرات محیطی، دانشگاه ملایر Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 8 IS - 2 SP - 411 EP - 429 KW - اکسیژن محلول KW - پساب شهری KW - خور گورسوزان KW - شاخص بار آلودگی KW - فلزات سنگین DO - 10.22059/ije.2021.315647.1441 N2 - امروزه یکی از مشکلاتی که اکولوژی ساحلی را تهدید می‌‏کند، ورود پساب‌های شهری از طریق خورها به دریا است. تخلیۀ پساب‌ها به خورهای چهارگانۀ بندرعباس، سبب آلودگی سواحل خلیج ‏فارس می‌‏شود که برای تدوین راهبردهای مدیریت در کاهش ریسک خطر آلودگی، پایش آلاینده‌ها در اولویت است. به این منظور و برای دستیابی به این رهیافت، پژوهش حاضر پارامترهای فیزیکوشیمیایی آب و فلزات سنگین در رسوبات خورهای چهارگانۀ بندرعباس شامل خور سورو، گورسوزان، شیلات و نخل ناخدا را طی چهار فصل در سال 1398 پایش کرده و با شاخص‌های آلودگی ارزیابی کرد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد غلظت DO، BOD، COD، TSS، Cd، Zn، NO3، PO4، دترجنت و چربی‌ها در چهار خور بندرعباس، بیشتر از حد استاندارد محیط زیست بود. اختلاف توزیع زمانی و مکانی آلاینده‌های کیفی آب در سطح 95 درصد معنادار بود و بیشینۀ آن در خور گورسوزان و از لحاظ زمانی نیز به‌‏ترتیب در تابستان، بهار، پاییز و زمستان بود. الگوی متوسط غلظت فلزات سنگین در رسوبات Zn>Cu>Pb>Cd بود که به‌‏ترتیب میانگین غلظت آنها 20/103، 55/52، 95/19 و 611/0 میلی‌‏گرم در کیلوگرم اندازه‌‏گیری شد. بیشینۀ غلظت فلزات سنگین در خور گورسوزان بود و ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در رسوبات با شاخص‌های Igeo، CF، mdc و PLI نشان داد کادمیوم، مس و سرب در چهار خور بندرعباس، در طبقۀ آلودگی متوسط تا شدید قرار دارند. غلظت زیاد فلزات سنگین بیانگر تأثیر فعالیت‌های انسانی شامل تخلیۀ پساب‌های شهری به کانال خور است. نتایج پایش کیفی نشان‌‏دهندۀ شدت زیاد آلودگی در ساحل بندرعباس است که اکوسیستم آبزیان را با خطر انقراض تهدید می‌کند. UR - https://ije.ut.ac.ir/article_82017.html L1 - https://ije.ut.ac.ir/article_82017_244908b6f1fcd2cefe8610d4e5458eb6.pdf ER -