TY - JOUR ID - 82291 TI - نشان نوسان‌های جداگانه و هم‌زمان دمای سطح آب خلیج فارس و پدیدۀ انسو بر نوسان‌های بارش ماه‌های سرد سال در پهنه‌های جنوب مرکزی ایران JO - اکوهیدرولوژی JA - IJE LA - fa SN - 2423-6098 AU - محمدی, مجتبی AU - وقارفرد, حسن AU - مهدوی نجف آبادی, رسول AU - دانش کار آراسته, پیمان AU - ناظم السادات, سید محمد جعفر AD - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری‌ـ آب، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس AD - دانشیار بازنشستۀ گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس AD - دانشیار گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس AD - دانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین AD - استاد بخش مهندسی آب، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 8 IS - 2 SP - 485 EP - 497 KW - تنگۀ هرمز KW - خلیج فارس KW - دمای سطح دریا KW - ENSO KW - Nino 3.4 DO - 10.22059/ije.2021.317778.1463 N2 - در پژوهش پیش رو نشان جداگانه و جفت‌شدۀ نوسان‌های دمای سطح آب دریا و پدیدۀ ENSO بر بارش پهنه‌های جنوب مرکزی ایران در دورۀ داده‌برداری (1957-2019) بررسی شد. گسترۀ آبی ارزیابی‌شده در‌برگیرندۀ 8 گره 2*2 درجه است که 3 گره در گسترۀ آبی خلیج فارس، 2 گره در دریای عمان، 2 گره در شرق دریای عرب و یک گره در دریای سرخ جای گرفته‌اند. افزون بر اندازۀ دمای هر پیکسل، شیب دمایی میان آنها و پیوند میان این شیب و نوسان‌های بارش نیز بررسی شد. در ادامه، نقشۀ پهنه‌بندی ضریب همبستگی میان SST و بارش ماه‌های سرد سال با داده‌های ایستگاهی ارائه شد. از آزمون‌ همبستگی پیرسون به منظور بررسی‌های آماری بهره‌برداری شد. یافته‌ها نشان داد در تمامی ماه‌ها و ایستگاه‌ها، همبستگی با SST به صورت منفی است. بیشترین ضریب همبستگی مربوط به ایستگاه سیرجان در ماه دسامبر با مقدار 65/0- و در ارتباط با شیب اختلاف دمایی سطح آب پیکسل‌های تنگۀ هرمز و دریای سرخ است. همچنین، یافته‌ها نشان داد شیب اختلاف دمایی SST پیکسل‌ها موجب بهبود بسیار خوب نتایج و ضریب همبستگی داده‌های ایستگاهی شد. بررسی ارتباط SST و بارش در دوره‌های ال‌نینو و لانینا نیز نشان داد مقادیر همبستگی بین بارش و مقادیر SST ‌هنگام وقوع فازهای گرم و سرد ENSO، در هر دو فاز به صورت منفی است. بررسی یافته‌های درصد فراوانی گره‌ها نیز نشان داد گره‌های 1، 7 و 8 بیشترین تأثیر را بر بارش ایستگاه‌های مطالعه‌شده داشته‌اند، به طوری که می‌توان بیان داشت که سه رأس مثلث غرب خلیج فارس، دریای سرخ و شرق دریای عرب بیشتر تأثیر و گره‌های 4 و 5 واقع در دریای عمان، کمترین تأثیر را بر بارندگی مناطق مطالعه‌شده دارند. UR - https://ije.ut.ac.ir/article_82291.html L1 - https://ije.ut.ac.ir/article_82291_84d6406789e7285783d2772c38cd3344.pdf ER -