ارزیابی آثار تغییر اقلیم بر روند تغییرات رواناب حوضۀ آبخیز باراندوزچای در استان آذربایجان غربی با استفاده از مدل‌های چرخش عمومی جو

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری دانشگاه لرستان

2 استادیار، گروه مهندسی مرتع و آبخیزداری دانشگاه لرستان

چکیده

دگرگونی اقلیم پدیده‌ای طبیعی است که در مقیاس زمانی بلندمدت به‌وقوع می‌پیوندد. مهم‌ترین عامل‌هایی که تغییر اقلیم را تشدید می‌کنند عبارت‌اند از: تغییر تابش منعکس‌شدۀ خورشیدی، تغییر مدار زمین، گازهای گلخانه‌ای و رانش قاره‌ها. در این پژوهش حوضۀ آبخیز باراندوزچای استان آذربایجان غربی با مساحت 1088 کیلومتر مربع بررسی شد. به‌دلیل نبود ایستگاه سینوپتیک در داخل حوضه، از ایستگاه‌های مجاور و از روش تیسن پلیگون استفاده شد. وزن هر یک از ایستگاه‌ها در پارامترهای اقلیمی دمای حداقل، دمای حداکثر، بارندگی و تابش خورشیدی مورد نیاز برای مدل ریزمقیاس‌نمایی LARS-WG دخالت داده شد. سپس با استفاده از روش وزن‌دهی، از بین 9 مدل گردش عمومی جو، دو مدل که بیشترین وزن را داشتند، انتخاب شد و تولید داده‌های اقلیمی دورۀ آینده تا سال 2040 با استفاده از پنج سناریوی این مدل‌ها انجام گرفت. در ادامه با استفاده از شبکۀ پرسپترون چندلایه، رواناب خروجی روزانه تا سال 2040 میلادی تحت پنج سناریوی ذکرشده پیش‌بینی شد. نتایج نشان داد که تحت پنج سناریوی دو مدل GCM، تغییرات در میانگین رواناب خروجی از حوضه در دورۀ پایه نسبت به دورۀ آتی وجود دارد، طوری‌که میانگین آبدهی رودخانه در دورۀ آتی در فصل‌های بهار و تابستان نسبت به دورۀ پایه تغییر می‌کند و کاهش می­یابد؛ درصورتی‌که در فصل‌های پاییز و زمستان میانگین رواناب خروجی نسبت به دورۀ پایه بیشتر خواهد شد. در کل، حجم رواناب در دورۀ آتی بیشتر خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • تاریخ دریافت: 31 خرداد 1393
  • تاریخ بازنگری: 29 دی 1393
  • تاریخ پذیرش: 24 شهریور 1393
  • تاریخ اولین انتشار: 24 شهریور 1393
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1393