بررسی دلایل و راهکارهای مدیریتی در احیای رودخانه با استفاده از مدل تحلیلی SWOT (مطالعة موردی: رودخانۀ گاماسیاب)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکدة علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی طبیعت، دانشکدة علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران

چکیده

یکی از اساسی­ترین مشکلات کنونی کشور و حتی جهان، مسئلة­ کمبود آب، خشک شدن رودخانه­ها، تالاب­ها، دریاچه­ها و عوارض جانبی آن است. در این راستا تحقیق و بررسی دربارة دلایل این وضعیت و آثار و تبعات آن ضروری است. در این پژوهش سعی شده است با استفاده از ماتریس SWOT دلایل خشک شدن رودخانة گاماسیاب بررسی شود. برای این کار با تنظیم و تکمیل پرسشنامه، دلایل بحران رودخانة­ گاماسیاب امتیازدهی شد. سپس براساس امتیاز­های وزن­دار اعطایی توسط متخصصان، مهم‌ترین قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت­ها و تهدید­ها مشخص شد. بررسی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی نشان داد که مجموع امتیاز وزن­دار قوت‌ها و ضعف‌ها (02/3) از مقدار میانگین بیشتر است که نشان می‌دهد در مدیریت این رودخانه نسبت به عوامل داخلی واکنش مناسبی رخ داده و از قوت‌ها در مقابل ضعف‌ها به‌خوبی استفاده شده است. همچنین بررسی ماتریس ارزیابی عوامل خارجی یا محیطی نشان داد که مجموع امتیاز وزن­دار فرصت­ها و تهدیدها (54/2) از مقدار میانگین کمتر است که نشان می‌دهد شرکت­ها و افراد مسئول در مدیریت رودخانة گاماسیاب نسبت به عوامل خارجی واکنش مناسبی نشان نداده‌اند و دچار ضعف‌اند و از فرصت­های موجود به‌خوبی استفاده نشده و در مقابله با تهدیدها به‌خوبی عمل نشده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- بابااوغلی، محمود، 1392، بررسی اجمالی بحران محیط زیست در ایران حول محور آلودگی هوا و تخریب منابع آب، مجلۀ اقتصادی، شماره‌های 5 و 6، مرداد و شهریور 1392: 72-59.
2- سلطانی، کیوان؛ سلیمانی، حدیث ؛ جوادزاده، زهرا، 1393،  بررسی اثرات تغییر اقلیم بر روند دما و بارندگی (مطالعۀ موردی: شهر کرمانشاه) تهران: دومین همایش ملی مهندسی مدیریت کشاورزی، محیط زیست و منابع طبیعی پایدار.
3- سلطانی، کیوان؛ سلیمانی، حدیث ؛ جوادزاده، زهرا، 1393،  بررسی اثرات ریزگردها بر توسعۀ پایدار با تأکید بر راهکارهای پیشگیری و کنترل آن (مطالعۀ موردی: شهر اهواز) تهران: دومین همایش ملی مهندسی مدیریت کشاورزی، محیط زیست و منابع طبیعی پایدار، دانشگاه شهید بهشتی.
4- وضعیت بارشی استان در سال زراعی جاری؛ وضعیت بارشی استان در سال جاری (01/07/92 لغایت 02/04/93) و مقایسۀ آن با سال‌های قبل، 1393، ادارۀ کل هواشناسی استان البرز.
5- A model for southern mediterranean research institute self-assessment: A SWOT analysis-based approach to promote capacity building at Theodor Bilharz Research Institute in Cairo (Egypt). Davide Ghinolfi, Hanan G . El Baz , Elio Borgonovi, Amr Radwan, Ola Laurence, Hanan. Sayed, Paolo De Simone, Moaz Abdelwadoud, Alessandro Stefani, Sanaa. Botros, Franco Filipponi. s.l. : Arab Journal of Gastroenterology, 2014.
6- Decentralization in health services and its impacts: SWOT Decentralization in health services and its impacts: SWOT. Fadime Cinar, Erol Eren, Hatun Mendes. s.l. : Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2013, Vols. 99 (2013) 711 – 718.
7-  Determining pros and cons of franchising by using swot analysis. Menekse Salar, Orkide Salar. s.l. :Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2014, Vols. 122 (2014) 515 – 519.
8- EPA ,United States Environmental Protection Agency, (2010), “Green Infrastructure Case Studies: Municipal Policies for Managing Stormwater with Green Infrastructure”, EPA-841-F-10-004 , August 2010 , EPA Office of Wetlands, Oceans and Watersheds.
9- Perspective on the use of green Infrastructure for Stormwater Management in Cleveland and Milwaukee. Keeley, M., Koburger, A., Dolowitz, D., Medearis, D., Nickel, D., Shuster, W. Business Media New York : Springer Science, , Environmental Managem, 2013, Vols. DOI 10.1007/s00267-013-0032-x.
10- Process, form and change in dryland rivers: a review of recent research. Tooth, Stephen. s.l. : Earth-Science Reviews , Vols. 51 (2000) 67–107.
  • تاریخ دریافت: 10 اردیبهشت 1394
  • تاریخ بازنگری: 31 مرداد 1394
  • تاریخ پذیرش: 25 خرداد 1394
  • تاریخ اولین انتشار: 25 خرداد 1394
  • تاریخ انتشار: 01 فروردین 1394