یکی از عوامل مهمی که سهم بسزایی در آلودگی منابع آب زیرزمینی دارد، دفع مواد زاید جامد و زبالههای شهری است. در شهرستان بجنورد روزانه 200 تن زباله تولید می‌شود و این مقدار زباله سبب رهاسازی 33 میلیون لیتر شیرابه در سال می‌شود که به‌علت نبود سیستمی صحیح در دفع مواد زاید و طراحی نامناسب مراکز دفن زباله، سبب بروز نگرانی دربارۀ نفوذ هیدروکربنها و فلزات سنگین به آب‌های زیرزمینی شده است. در این پژوهش از 2 چاه بالادست و 2 چاه پایین‌دست محل دفن زباله نمونه‌برداری صورت گرفت. میانگین غلظت متغیرهای NH3، NO3-، PO43-، SO42-، Cl، Mg2+، K+ و Na+ در چاههای بالادست به‌ترتیب 02/0، 27/20، 17/0، 2/141، 8/89، 52/38، 8/2 و 6/27 میلیگرم در لیتر و در چاههای پایین‌دست 08/0، 25/51، 5/0، 1/200، 2/182، 32/71، 1/7 و 8/218 میلیگرم در لیتر اندازهگیری شده است. با توجه به زیاد‌بودن غلظت آلایندههای NO3-، PO43-، Mg2+، K+، Na+ و TDS نسبت به میزان استاندارد، میتوان دریافت که نفوذ شیرابههای زبالههای محل دفن به آب‌های زیرزمینی این منطقه سبب آلودگی آب چاههای مجاور محل دفن زباله شده است. به همین‌منظور در این مقاله علاوه بر بررسی آلایندگی آب‌های زیرزمینی در شهرستان بجنورد، پیشنهاد می‌شود با طراحی و مکانیابی محل دفن استاندارد جدید با استفاده از منطق فازی و امتیازدهی به معیارهای اصلی، 4 مکان مناسب برای دفن مشخص شود و یا از هاضم بیهوازی به جای دفع زباله استفاده شود تا علاوه بر واردنشدن شیرابههای زباله به آب‌های زیرزمینی، مقدار حدود 47 میلیون متر‌مکعب بیوگاز در سال تولید شود.
ذوقی، محمد‌جواد؛ سعیدی، محسن؛ 1389، «میزان تأثیر رطوبت بر نرخ تولید آلاینده در لندفیلها و کنترل آلایندههای خروجی با استفاده از سرپوش»، مجله محیط‌شناسی، شمارۀ 54، صص. 27ـ 34
ذوقی، محمد‌جواد؛ قویدل، آریامن؛ 1389، «کاربرد مدل HELP در تخمین میزان شیرابۀ تولیدی در دفنگاه زباله، مطالعۀ موردی محل دفن سمنان»، مجلۀ سلامت و محیط، دورۀ چهارم، شمارۀ اول، صص. 65ـ 76
منوری، مسعود؛ 1388، «روند تراوش شیرابۀ زباله به آب‌های زیرزمینی و روش‌های کنترل آن». مجلۀ آبوتوسعه، دورۀ سوم، شمارۀ 11، صص. 55ـ 65
عبدلی، محمد؛ مدیریتموادزایدجام، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، کتاب، 1372.
معاونت برنامهریزی استانداری خراسان شمالی، دفتر آمار و اطلاعات، سالنامۀ آماری استان خراسان شمالی، بجنورد، 1393
وطنپرست، مهدی؛ رضایی، حمیده؛ 1391، «مکانیابی محل دفن پسماندهای شهری بجنورد با استفاده از GIS و روش فازی»، اولین همایش بینالمللی مدیریت پسماند، اردیبهشت، مشهد، ایران
حیدرزاده، نیما؛ معیارهای مکانیابی محل دفن مواد زاید جامد شهری، تهران، انتشارات سازمان شهرداریهای کشور، 1382.
معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست، راهنمای فنی دفع مواد زاید خطرناک، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، 1378.
وحیدیان، علی؛ طارقیان، حامدرضا؛ مقدمهای بر منطق فازی برای کاربردهای عملی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 1386.
Gottschall, N; Edwards, M; Topp, E; Bolton, P and et.(2009), Nitrogen, phosphorus, and bacteria tile and groundwater quality following direct injection of dewatered municipal biosolids into soil, J Environ Qual (38) (3): 1066-75
J. Wagner, B. Bilitewski,(2009), The temporary storage of municipal solid waste Recommendations for a safe operation of interim storage facilities, Waste Management, (29)(5):1693-1701
EUWID, 2007. Federal Ministry for the Environment, Nature Conservation and Nuclear Safety disbelieves predicted overcapacities on the waste market. EUWID 40/2007. Page 21.
T.H.Christensen, R. Cossu (1992), Landfilling of waste: Leachate, , ELSEVIER SCIENCE Publishers,UK
Fernando T. Wakidaand, David N. Lerner, (2005)” Non-agricultural sources of groundwater nitrate: a review and case study”, (39) (1):3-16
M.O.Looser, M.Parriaux, M.Benismon, (1999), Landfill underground pollution detection and characterization using inorganic traces, Water research, (33) (17):3609-3616
M. El-Fadel, E. Bou-Zeid, W. Chahine, B. Alayli, Temporal variation of leachate quality from pre-sorted and baled municipal solid waste with high organic and moisture content, Waste Manag. 11 (1001) 129–181.
حاجی نژاد, احمد, ثروتی, پوریا, & یوسفی, حسین. (1394). بررسی تأثیر شیرابههای مرکز دفن زباله بر کیفیت آب‌های زیرزمینی شهرستان بجنورد با رویکرد طراحی محل دفن استاندارد و یا جایگزینی هاضم بی هوازی. اکوهیدرولوژی, 2(3), 301-310. doi: 10.22059/ije.2015.57299
MLA
احمد حاجی نژاد; پوریا ثروتی; حسین یوسفی. "بررسی تأثیر شیرابههای مرکز دفن زباله بر کیفیت آب‌های زیرزمینی شهرستان بجنورد با رویکرد طراحی محل دفن استاندارد و یا جایگزینی هاضم بی هوازی". اکوهیدرولوژی, 2, 3, 1394, 301-310. doi: 10.22059/ije.2015.57299
HARVARD
حاجی نژاد, احمد, ثروتی, پوریا, یوسفی, حسین. (1394). 'بررسی تأثیر شیرابههای مرکز دفن زباله بر کیفیت آب‌های زیرزمینی شهرستان بجنورد با رویکرد طراحی محل دفن استاندارد و یا جایگزینی هاضم بی هوازی', اکوهیدرولوژی, 2(3), pp. 301-310. doi: 10.22059/ije.2015.57299
VANCOUVER
حاجی نژاد, احمد, ثروتی, پوریا, یوسفی, حسین. بررسی تأثیر شیرابههای مرکز دفن زباله بر کیفیت آب‌های زیرزمینی شهرستان بجنورد با رویکرد طراحی محل دفن استاندارد و یا جایگزینی هاضم بی هوازی. اکوهیدرولوژی, 1394; 2(3): 301-310. doi: 10.22059/ije.2015.57299
)