تهیۀ مشخصات هندسی سازۀ قنات و حذف تبخیر با تغییر شیب بستر (منطقۀ مطالعه‌شده: روستای سن‏ سن کاشان)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدۀ علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد اکوهیدرولوژی، دانشکدۀ علوم و فنون نوین دانشگاه تهران

3 دانشیار دانشکدۀ علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران

چکیده

بنابر برخی تحقیقات، ایران در بیشترین و شدیدترین خشکسالی 30 سال اخیر خود قرار دارد. حوضۀ آبریز دشت کاشان جزء مناطق بحرانی است که به‌علت عدم مدیریت مصرف منابع آب زیرزمینی شاهد افت آب و از‌بین‌رفتن تدریجی بخش کشاورزی هستیم. از دیرباز یکی از اختراعات مهم ایرانیان که کارکرد مؤثری در مدیریت منابع آب داشته، قنات بوده است. در این پژوهش سعی شد با بررسی قنات منطقۀ سن‏سن در اطراف کاشان گامی در جهت مدیریت منابع آب در منطقه برداشت. ابتدا برای شناخت سازه‌ای قنات، عمق چاه‌های نمونه به‌وسیلۀ قوانین حاکم بر سقوط آزاد به‌دست آمد. نتایج به‌دست‌آمده بیان‌کنندۀ اعتبارنداشتن و کاربردی‌بودن این روش بود و علت آن به‌طور کامل تشریح شد. دوباره با استفاده از روش طناب و متر طول چاه‌ها و شیب هیدرولیکی قنات به‏دست آمد. سپس به ترسیم شماتیک کامل قنات در سه بخش آغازین، میانی و نزدیک مظهر اقدام شد که در نوع خود برای نخستین‌بار بود. نتایج تغییر شیب روی دبی و تلفات تبخیر بررسی شد که امکان افزایش پنج‌برابری آب شیرین منطقه را نشان می‏داد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


 

1. Moqimi Fardqiry M, zoning groundwater quality using geostatistical methods Marmtalh case Mobarakabad Plain, Agricultural and Environmental Sciences Conference, Shiraz, http://www.civilica.com/Paper-FNCAES01-FNCAES01_314.html, 1392, persian
2. Mirasi, A, Asudar M, the factors affecting the management of natural resources and strategies to deal with drought and water scarcity, First National Conference on Agriculture in difficult environmental conditions, Rāmhormoz - Islamic Azad University Rāmhormoz, 1391, persian
3. Jahandideh O, Habibullah B, Zydaly B, hezarjoreibi A, the use of underground dams in arid and semi-arid ecosystems, the first Congress of the development and promotion of Agricultural Sciences, Natural Resources and the Environment, http://www.civilica.com/Paper-PDCONF01-PDCONF01_360.html, 1394, persian
4. Madani Larijani K, water resource management strategy to the current crisis in Iran, the tenth Conference of Civil Engineering, Tehran - Amir Kabir University (Tehran Polytechnic), Civil , http://www.civilica.com/Paper-CESC10-306_2424609607.html, 1382, persian
5. Barahmand G, Introduction to the history of subterranean phenomena and the role of civilization on the Iranian plateau, Moskooyeh, 1387:2(8):7-32, persian
6. Mohammadi G, Ebrahimi K, Araghinejad SH, Qualitative and quantitative assessment of groundwater resources (Case study: Saveh, Arak aquifer), Knowledge of soil and, 1390:21(2):93-108. persian
7. Jahangir M, Jahangir A, Mustafa Zadeh J, Tavakoli R, the increase in water aqueducts using a combination of subsurface dams and canals, traditional knowledge International Conference on Water Resources Management, Yazd, International Centre for historical canals and water structures, 1390, persian.
8. Rahmanian R, Rezaei, M. Thesis: restoration and rehabilitation of the aqueduct Yousef Abad neighborhood of Tehran in response to the new needs of the city. Defense Date: 1394-04-24, persian
9. Martinez-Santos P, Martinez-Alfaro P, A priori mapping of historical water-supply galleries based on archive records and sparse material remains. An application to the Amaniel qanat (Madrid, Spain). Journal of Cultural Heritage 15 (2014) 656–664
10. Bailiff I.K, Gerrard C.M, Gutierrez A, Snape-Kennedy L.M, Wilkinson K.N, "Luminescence Dating Of Irrigation Systems: Application To A Qanat In Aragón, Spain" Quaternary geochronology, 2015 : 30 (B) : 452-459.
دوره 4، شماره 2
تیر 1396
صفحه 437-446
  • تاریخ دریافت: 29 دی 1395
  • تاریخ بازنگری: 24 اسفند 1395
  • تاریخ پذیرش: 27 فروردین 1396
  • تاریخ اولین انتشار: 01 تیر 1396
  • تاریخ انتشار: 01 تیر 1396