برآورد مقدار بهینۀ آبدهی ویژه و تخمین تغذیۀ آب زیرزمینی آبخوان آزاد‌دشت گلگیر، استان خوزستان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آب‌های زیرزمینی، دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استاد، دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

روش نوسانات سطح آب (WTF) بر پایۀ صعود سطح آب بر اثر تغذیۀ آب زیرزمینی استوار است. به‌کارگیری این روش، مستلزم تخمین مناسب مقدار آبدهی ویژه در محدودۀ نوسانات سطح آب زیرزمینی است. در این مقاله، مقدار آبدهی ویژه از روش لاگ چاه‏های حفاری (DWL)، روش پوشش خط مستقیم (ESL) و روش سونداژ الکتریکی قائم (VES) تخمین زده شد. به‌منظور ارزیابی و انتخاب روش مناسب‏، مقدار آبدهی ویژه از داده‏های هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی هشت‌ساله (1385 تا 1392) دشت گلگیر با ضریب همبستگی برای رابطۀ بین تغذیه‌ـ بارندگی و تغذیه‌ـ جریان پایه در روش پوشش خط مستقیم (ESL) به‌ترتیب با 79/0 r2= و 90/0 r2= به‌دست آمد. همچنین، با توجه به ضریب همبستگی مناسب روش ESL، مقدار بهینۀ آبدهی ویژه برای دشت گلگیر برابر 12/0 تخمین زده شد. ضریب همبستگی به‌دست‌آمده از رابطۀ بین میزان تغذیۀ آب‏ زیرزمینی، جریان پایه و بارندگی در روش‏های DWL، ESL و VES نیز دقت زیاد روش ESL را نشان داد که روش ESL با 90/0=r2 بهترین تخمین مقدار آبدهی ویژه را دارد. بنابراین، با توجه به اهمیت مقدار تغذیه در مدیریت و برنامه‏ریزی منابع آب ‏زیرزمینی و تأثیر زیاد مقدار آبدهی ویژه در روش WTF، تخمین تغذیۀ آب‏ زیرزمینی با استفاده از مقدار بهینۀ آبدهی ویژه کمک شایانی به محققان علوم آب می‏کند.

کلیدواژه‌ها


1-                  Sophocleous M. Groundwater recharge estimation and regionalization: the Great Bend Prairie of central Kansas and its recharge statistics. Journal of Hydrology. 1992; 137(1):113-140.
2-                  Pour Mohamadi S, Dastoorani MT, Jafari H, Rahimian MH, Goodarzi M, Masmarian Z, et al. Hamedan Tuyserkan groundwater balance analysis by using MODFLOW mathematical models. Journal of Ecohydrology. 2016; 2(4):371-382. [Persian].
3-                  Jie Z, van Heyden J, Bendel D, Barthel R. Combination of soil-water balance models and water-table fluctuation methods for evaluation and improvement of groundwater recharge calculations. Hydrogeology Journal. 2011; 19(8):1487-1502.
4-                  Ghobadian R, Bahrami Z, Dabagh Bagheri S. Applied management scenario to predict fluctuations in groundwater levels with MODFLOW conceptual and mathematical models (Case Study: Khazal-Nahavand plain). Journal of Ecohydrology. 2016; 3(3):303-319. [Persian].
5-                  Risser DW, Conger RW, Ulrich JE, Asmussen MP. Estimates of ground-water recharge based on streamflow-hydrograph methods: Pennsylvania (No. 2005-1333); 2005.
6-                  Scanlon BR, Healy RW, Cook PG. Choosing appropriate techniques for quantifying groundwater recharge. Hydrogeology Journal. 2002; 10(1):18-39.
7-                  Healy RW, Cook PG. Using groundwater levels to estimate recharge. Hydrogeology journal. 2002; 10(1):91-109.
8-                  Rabinowitz DD, Gross GW, Holmes CR. Environmental tritium as a hydrometeorologic tool in the Roswell basin, New Mexico, I. Tritium input function and precipitation-recharge relation. Journal of Hydrology. 1977; 32(1-2):3-17.
9-                  Crosbie RS, Binning P, Kalma JD. A time series approach to inferring groundwater recharge using the water table fluctuation method. Water Resources Research. 2005; 41(1), Issue 1.
10-              Mohammadi Z.Using geostatistical methods to estimate the spatial distribution of hydraulic conductivity in the Golgir plain and the results of a mathematical model. Khuzestan Department of Water and Power; 2012. [Persian].
11-              Darvishzadeh A. Geology of Iran, Danesh-E-Emrouz pub., Teheran; 1991. [Persian].
12-              Khuzestan Department of Water and Power. Studies on recognition of groundwater in Golgir plain region. Ahwaz. Iran; 2005. [Persian].
13-              Chitsazan M, Orang M. Modeling and groundwater resource management with an emphasis on feasibility and impact subsurface dams in Golgir plain. groundwater master's thesis. Faucolty of earth science and GIS. Shahid Chamran university; 2103. [Persian].
14-              Healy RW. Estimating groundwater recharge. 1st ed. New York. Cambridge University Press; 2010.
15-              Freeze RA, Cherry JA. Groundwater Prentice Hall Englewood Cliffs. 1st ed. New Jersey: the University of Michigan; 1979.
16-              Neuman SP. On methods of determining specific yield. Ground Water. 1987; 25(6):679-684.
17-              King FH, Slichter CS. Principles and conditions of the movements of ground water. Washington, D.C, Govt: Prtg. Off; 1899.
18-              Johnson AI. Specific yield: compilation of specific yields for various materials. US Government Printing Office. California. Department of Water Resources; 1967.
19-              Manghi F, Mortazavi B, Crother C, Hamdi MR. Estimating regional groundwater recharge using a hydrological budget method. Water resources management. 2009; 23(12):2475-2489.
20-              Varni M, Comas R, Weinzettel P, Dietrich S. Application of the water table fluctuation method to characterize groundwater recharge in the Pampa plain, Argentina. Hydrological Sciences Journal. 2013; 58:7, 1445-1455.
21-              McWhorter DB, Sunada DK. Ground-water hydrology and hydraulics. 1st ed. Colorado. Water Resources Publication; 1977.
22-              Chen, J, Hubbard S, Rubin Y. Estimating the hydraulic conductivity at the South Oyster Site from geophysical tomographic data using Bayesian techniques based on the normal linear regression model. Water Resources Research. 2001; 37(6):1603-1613.
23-              Mazáč O, Kelly WE, Landa I. A hydrogeophysical model for relations between electrical and hydraulic properties of aquifers. Journal of Hydrology. 1985; 79(1):1-19.
24-              Torabi H, Dehghani R. The trend analysis of Cham Anjir basin change slightly by using non-parametric tests. Journal of Ecohydrology. 2016; 3(3):415-425. [Persian].
25-              Ashrafzadeh A, Aghajani M. Specific yield estimation in without statistic by using runoff regional analysis. Journal of Ecohydrology. 2017; 4(2):331-343. [Persian].
26-              Archie GE. The electrical resistivity log as an aid in determining some reservoir characteristics. Transactions of the AIME. 1942; 146(01):54-62.
27-              Koefoed O, Patra HP, Mallick K. Geosounding principles. Elsevier Science & Technology; 1979.
دوره 4، شماره 4
دی 1396
صفحه 969-981
  • تاریخ دریافت: 10 بهمن 1395
  • تاریخ بازنگری: 24 اردیبهشت 1396
  • تاریخ پذیرش: 31 اردیبهشت 1396
  • تاریخ اولین انتشار: 01 دی 1396
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1396