مقایسه و پهنه بندی کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت بجنورد طی دوره‏ های خشکسالی و ترسالی با استفاده از شاخص ‏های SPI، RAI و PN

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکدۀ علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران

2 استادیار، دانشکدۀ جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری

3 دانشجوی دکترای اقلیم‏شناسی شهری، دانشکدۀ جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری

4 دانشجوی کارشناسی ارشد اکوهیدرولوژی، دانشکدۀ علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران

چکیده

یکی از پیامدهای مهم تغییر اقلیم، افزایش شدت خشکسالی است. خشکسالی یک پدیدۀ طبیعی تکرارشونده است که با کمبود منابع آب در دسترس در یک محدودۀ جغرافیایی بزرگ و در یک دورۀ زمانی مشخص، ارتباط دارد. در سال‏های اخیر، افزایش فراوانی وقوع پدیده‏های حدی اقلیمی مانند سیل و خشکسالی، همراه با شواهد گرمایش جهانی سبب افزایش توجه به موضوع‌های اقلیمی شده است. در تحقیق حاضر ابتدا با احصای آمارهای اقلیمی دو ایستگاه بجنورد و اسدلی وضعیت خشکسالی دشت بجنورد با توجه به شاخص‏های خشکسالی SPI، RAI و PN ‌بررسی شده است. سپس، با استفاده از نمودارهای پایپر و ویلکاکس کیفیت منابع آب زیرزمینی طی دوره‏های خشکسالی و ترسالی مقایسه شده است. نتایج بررسی نشان می‌دهد دشت بجنورد طی سال‏های اخیر در وضعیت خشکسالی قرار داشته است. همچنین، نتایج نشان می‏دهد کیفیت منابع آب در دورۀ ترسالی بیشتر آب‏های ترکیبی و شیرین بوده، اما در دورۀ خشکسالی رخسارۀ آب بیشتر از نوع ترکیبی و شورمزه بوده است. ‌در ضمن، نتایج نشان می‏دهد در دورۀ خشکسالی بیش از 50 درصد چاه‏های نمونه در وضعیت بسیار شور و نامناسب برای کشاورزی قرار داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


[1]. Kelanki M and Karandish F. Forecasting the long-term effects of climate change on climatic components in the region wet, journal of Water and Irrigation Engineering,2015,20(5),131-148.[Persian]
 
[2].  Navare A. An Analysis on International Society Practice toward the Climate Change. Environmental research.2015; 5 (9), 47-58.[Persian]
[3].  Jamali Z, Khoorani A. Impacts of climate change on extreme precipitation events in arid (Bandar Abbas) and semi-arid (Shahrekord) stations in Iran. Natural Environment Change. 2015 Jul 1; 1(1):85-94. [Persian]
[4].  farajzadeh m and ahmadian g. Temporal and Spatial Analysis of Drought with use of SPI Index in Iran. Journals management system.2014; 3(4), 1-16. [Persian]
[5].  HOSEINIZADE A, SEYED KH, ZAREI H, AKHON AA. The Intensity and Return Period of Drought under Future Climate Change Scenarios in Dezful, Iran. Journal of irrigation science and engineering.2016; 39(1), 33-43.[Persian]
[6].  ASADZADEH F, KAKI M, SHAKIBA S, RAEI B. Impact of drought on grounwater quality and groundwater level in QORVEH-CHARDOLI plain. Iran-water resources research.2016; 12(3), 153-165.[Persian]
[7].  Jahangir M, Norozi e. Numerical comparison of RAI and PNPI meteorological indices to assess and quantify the drought situation in Khuzestan province. Journal of echohydrology, 2017; 4(3), 923-930.[Persian]
[8].  Naserzade M, Ahmadi E. Evaluation of the performance of meteorological drought indicators in drought evaluation and zoning in Qazvin province.Researches in Geographical Sciences; 2013, 12(27): 141-162.[Persian]
[9]. Borna R ,Azimi F ,Saeidi dehaki N. Comparison of SIAP, PN, RAI indicators In the study of drought in Khuzestan province With emphasis on Abadan and Dezful stations, Natural History Quarter,2010;3(9),77-88.[Persian]
[10].             ANSARI H, DAVARI K, Sanaeinezhad SH. Drought monitoring with new precipitation and evapotranspiration index based on Fuzzy Logic. Journal of Water and Soil,2010;24(1),38-52.
[11].            Bazrafshan O, MOHSENI SM, Malekian A, Moeini A. A study on drought characteristics of
Golestan province using standardized precipitation index (SPI). Journal of rangeland and desert research, 2011; 18(3), 395-407.
[12].            Yosefi H, Nohegar A, KHosravi Z, Farahani M. Management and zonation Drought using SPI and RDI indices (case study: Markazi province),Journal of echohydrology,2015;2(3):337-344. [Persian]
[13].            Pramudya Y ,Onishi T. Assessment of the Standardized Precipitation Index (SPI) in Tegal City, Central Java, Indonesia, IOP Conf. Series, Earth and Environmental Science, 2018 Mar;129(1):12-19.
[14].            Roshan M, Karimi V, Abjar J. Investigation of meteorological drought Indices in Mazandaran synoptic Stations,2011;2(5),15-25.[Persian]
[15].            Moasedi A, Qabaei M. Modification of Standardized Precipitation Index (SPI) Based on Relevant Probability Distribution Function, Journal of Water and Soil, 2011; 25(5):1206-1216.[Persian]
[16].            Khandouzi F ,Zangane A ,Zamani A ,Zhahamat Y. Survey of Hydro-geochemical Quality and Health of Groundwater in Ramian, Golestan Province, Iran, Journal of Health Research in Community,2015,1(3):41-52.[Persian]
[17].            Mooney PH. Toward a class analysis of Midwestern agriculture. Rural Sociology. 1983 Dec 1; 48(4):563.
[18].            Sikdar P, Sarkar S, Palchoudhury k, S. Geochemical evolution of groundwater in the Quaternary aquifer of Calcutta and Howrah, India, Journal of Asian Earth Sciences,2008;19(5),579-594.
[19].            Nadiri A , Asghari A , Frank T-C, Fijani E. Hydrogeochemical analysis for Tasuj plain aquifer, Iran, Journal of Earth System Science,2013;122(4),1091-1105.
[20].            Giglo B, Farid B, Najafi Nejad A, Moqani V, Qiasi A. Evaluation of water quality variation of Zarringol river, journal of Water and Soil Conservation Studies,2013;20(1),77-95.[Persian]
دوره 5، شماره 3
مهر 1397
صفحه 993-1005
  • تاریخ دریافت: 11 دی 1396
  • تاریخ بازنگری: 25 اردیبهشت 1397
  • تاریخ پذیرش: 04 خرداد 1397
  • تاریخ اولین انتشار: 01 مهر 1397
  • تاریخ انتشار: 01 مهر 1397