ارزیابی بحران فرونشست زمین و پیشروی آب شور دریا در آبخوان دشت میناب

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد هیدروژئولوژی، کارشناس فنی شرکت مهندسین مشاور ری‏آب

2 دکترای هیدروژئولوژی، کارشناس فنی شرکت مهندسین مشاور ری‏آب

چکیده

در پژوهش حاضر براساس وضعیت تراز آب زیرزمینی منطقه طی دورۀ آماری 30 ساله (1365-1395) و همچنین بررسی‏های صحرایی و حفر سه حلقه گمانه و بررسی وضعیت رسوبات در محل و آنالیز شیمیایی نمونه‏های برداشت‌شده از محل گمانه‏ها، وضعیت فرونشست و نفوذ آب شور در دشت میناب بررسی شده است. بررسی تراز آب زیرزمینی منطقه نشان می‏دهد افت سطح آب در این آبخوان از سال 1380 شدت گرفته و به‏طور متوسط سالانه حدود 46 سانتی‌متر سطح آب افت کرده است. افت سطح آب در آبخوان موجب شده تا تراز سطح آب آبخوان نسبت به سطح دریا منفی شود و آب از سمت دریا به سمت آبخوان حرکت کند. بررسی‏های ژئوتکنیکی در منطقه نشان می‏دهد علاوه بر افت سطح آب، وجود رسوبات تورم‏پذیر و انحلال‏پذیر در منطقه سبب افزایش شدت بروز عوارض فرونشست در سطح دشت شده است. درنهایت، منطقه از نظر خطر فرونشست به سه بخش کلی تقسیم شده است. در بخش ابتدایی آبخوان، فرونشست بیشتر از نوع تراکم لایه‏های آبرفتی است. در بخش مرکزی، فرونشست بیشتر از نوع گودال و ترک بوده و در بخش انتهایی آبخوان نیز احتمال ایجاد فرونشست کم است. به‏طور کلی، این آبخوان هم‏زمان با پدیدۀ فرونشست و پیشروی آب شور مواجه است و به برنامه‏ریزی مناسب به‏منظور جلوگیری از نابود‌شدن آبخوان نیاز دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


[1]. faunt C C, Sneed M, Traum j, Brandt J T. "Water availability and land subsidence in the Central Valley,California, USA," hydrogeol, 2016, pp. 675-684.
[2]. Phien-wej, N, Giao, P.H, Nutalaya, P. "Land Subsidence In Bangkok, Thailand". Engineering Geology 2006, 82: 187– 201.
[3]. Abbas Nejad A. "Review of the Situation and Issues of the Geology of the Environment of Rafsanjan Plain," in the Second Conference of the Geological Society of Iran, 1998.[Persian]
[4]. Mahmoudpour M, Khamehchiyan M, Nikudel M R, Ghassemib M R. "Numerical simulation and prediction of regional land subsidence caused by groundwater exploitation in the southwest plain of Tehran, Iran.," Engineering Geology, 2016, vol. 201, pp. 6-28.
[5]. Parhizkar S, Ajdary K, Kazemi G A, Emamgholizadeh S. "Predicting water level drawdown and assessment of land subsidence in Damghan aquifer by combining GMS and GEP models," Geopersia, 2015, pp. 63-80.
[6]. Sharifi Kia M, Afzali A, Shayan S. "Extraction and evaluation of the effects of geomorphologic phenomena caused by subsidence in Damghan plain," Quantitative geomorphology studies, 2015, pp. 60-74.[Persian]
[7]. Salehi R, Ghafouri M, Lashgipur Gh, Peasant M. "Investigation of subsidence of South Mahyar Plain Using Radar interferometry method," Journal of Irrigation and Water Engineering, 2013, pp. 47-57.[Persian]
[8]. Al Khamis R, Karimi Nasab S, Ariana F. "Investigating the Effect of subsidence Due to Groundwater Drainage on the Damage of Pipeline," Water and Wastewater, 2006, pp. 77-88.[Persian]
[9]. Entezam A, Ghasemi A, Yousefi T, Shafiei M. "Investigating the sinkholes and gaps of the Ayj plains of Fars province," Geological Survey & Mineral Exploration of Iran, 2015.[Persian]
[10].            Entezam Soltani A, Ghasemi A. "The study of longitudinal gaps in the Golestan Autonomous Region," Geological Survey & Mineral Exploration of Iran, 2009.[Persian]
[11].            Mirtamizdost M, Qassemi A. "Land subsidence survey and construction damage in Shahadat neighborhood of Ray", Geological Survey & Mineral Exploration of Iran, 2011. [Persian]
[12].             Ghasemi A, Mirtamizdost M. "Investigating the phenomenon of longitudinal gaps in agricultural land of Moin Abad village, Varamin County," Geological Survey & Mineral Exploration of Iran, 2010.[Persian]
[13].            Jiriyaei Sharahi H. "Maintenance of land subsidence with Radar Interference Technique in Minab Plain," Hormozgan University. Master's thesis, 2016. [Persian]
[14].            Turkmani Tambaki H. "Land subsidence in the plain of Minab and its relation to the decline of groundwater level", Islamic Azad University, Bandar Abbas Branch, 2016.[Persian]
[15].            Bemany Ahmadabad M, Ashjary J, Yaqubi A, malek Abbaslu A. "Study of the cause of subsidence in the Coastal aquifer of Minab Plain," 6th National Conference on Iranian Water Resources Management, 2016.[Persian]
[16].            Bahrami S, Bazrafshan O. "Factors Affecting land subsidence in the Plain of Minab," 4th International Conference on Environmental Planning and Management, 2017.[Persian]
[17].            Debiwand R, Shahnazari AS, Fazl Ovla R. "Simulation of saline water advancement on coastal aquifers in the Lahijan-Chaboksar area," University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Sari, Sari, 2011. [Persian].
[18].            Jafari F, Eftekhari M. "Investigating the exchange of water and the influence of the saline water of Lake Urmia on neighboring aquifers" Water Management and Irrigation, Volume 3, Issue 1, pp. 29-47, 2013. [Persian]
[19].            Rahimi H, Abbasi N. Geotechnical Engineering, Troublesome Soil, Tehran: Tehran University Press, 2014.[Persian]
دوره 6، شماره 1
فروردین 1398
صفحه 223-238
  • تاریخ دریافت: 17 آذر 1397
  • تاریخ بازنگری: 10 بهمن 1397
  • تاریخ پذیرش: 10 بهمن 1397
  • تاریخ اولین انتشار: 01 فروردین 1398
  • تاریخ انتشار: 01 فروردین 1398