تولید محصولات زراعی استان البرز بر اساس مفهوم آب مجازی و مدیریت آن با استفاده از مدل AquaCrop

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدریت منابع آب، گروه مهندسی عمران، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 استادیار، گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

3 استادیار پژوهش، مؤسسۀ تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

استان البرز به عنوان یکی از قطب‏های کشاورزی در کشور محسوب می‏شود که سالیانه بخش اعظمی از منابع آب موجود در این استان به بخش کشاورزی اختصاص می‏یابد. مفهوم آب مجازی به عنوان ابزاری برای بررسی وضعیت تولید محصولات کشاورزی در هر منطقه براساس میزان مصرف آب به حساب می‏آید. به همین دلیل، در پژوهش حاضر، با استفاده از داده‏های برداشت‌شده طی ده سال اخیر (1389-1399) میزان تجارت آب مجازی در استان البرز بررسی شد. نتایج نشان داد شاخص کم‌آبی استان البرز 6/0 است. شاخص خودکفایی این استان نسبت به واردات آب مجازی 100 است. بنابراین، در این استان بیشتر محصولات کشاورزی صادر می‌شود و استان البرز نسبت به تولید محصولات کشاورزی و واردات آب مجازی خودکفا است. برای بهبود وضعیت آب استان البرز، سناریوهای مختلفی با استفاده از مدل AquaCrop بررسی شد و مقدار بهینۀ آب برای آبیاری هر محصول زراعی تعیین شد. با اصلاح وضعیت آبیاری موجود، آب مجازی صادر‌شده برای بیشتر گیاهان زراعی کاهش یافت. بیشترین کاهش صادرات آب مجازی برای جو، کاهو و کرفس، سیب‏زمینی و کلم به‌ترتیب با مقادیر 6/1، 97/0، 16/0 و 13/0 میلیون مترمکعب در سال به دست آمد. همچنین، با اعمال سناریوهای بهینۀ آبیاری، شاخص کم‌آبی استان البرز به 54/0 کاهش یافت که نسبت به وضعیت فعلی 06/0 کمتر بود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • Babazadeh H, Saraei Tabrizi M. Assessing the agricultural situation of Hormozgan province from the perspective of virtual water. Water research in agriculture. 2012: 26(4): 499-485. [Persian]
  • Ahmadee M, Ghanbarpouri M, Egdernezhad A. Determining Applied Irrigation Water of Wheat using Sensitivity Analysis and Evaluation of Aqua Crop. Journal of Water Management in Agriculture. 2021: 8(1): 15-30. [Persian]
  • Ebrahimipak N, Ahmadee M, Egdernezhad A, Khashei Siuki A. Evaluation of AquaCrop to simulate saffron (crocus sativus L.) yield under different water management scenarios and zeolite amount. Journal of Water and Soil Resources Conservation. 2018: 8(1): 117-132. [Persian]
  • Chapagain AK, Hoekstra AY. Water footprints of nations, Unesco-IHE Institute for Water Education. 2004.
  • Alizadeh A, Khalili N. Investigation of water-energy productivity in sugar beet cultivation (Case study: Khorasan Razavi province). Iranian Journal of Irrigation and Drainage. 2009: 2 (3): 136-132. [Persian]
  • Mousavi SN, Akbari S, Soltani Gh, Zare Mehrjerdi M. Virtual water, a new solution to deal with the water crisis. National Conference on Water Crisis Management. Islamic Azad University, Marvdasht Branch. 2009. [Persian]
  • Antonelli M, Laio F, Tamea S. Water Resources, Food Security and the Role of Virtual Water Trade in the MENA Region, In Environmental Change and Human Security in Africa and the Middle East, PP. 199-217 2017.
  • El-Sadek A. Virtual Water Trade as a Solution for Water Scarcity in Egypt, Water Resources Management, PP. 2437-2448. 2010.
  • Sadidi J, Ziaeian Firoozabadi, P, Darvari Z. Presenting a model for optimizing land use allocation for virtual water storage using meta-heuristic algorithms. Remote Sensing and Iran GIS. 2017: 9(3): 32-15. [Persian]
  • Fraiture C de, Cai X, Amarasinghe U, Rosegrant M, Molden D. Does International Cereal rade Save Water? The Impact of Virtual Water Trade on Global Water Use. Comprehensive Assessment Research Report 4, Colombo, Sri Lanka, Comprehensive Assessment Secretariat. 2004.
  • Renault D. Value of virtual water in food: Principles and virtues. In: Virtual water trade: Proceedings of the International Expert Meeting on Virtual Water Trade, Value of Water Research Report Series No. 12, UNESCO-IHE, Delft, The Netherlands. 2003.
  • Ehsani M, Khaledi H, Barqi Y. Introduction to Virtual Water. Publications of the National Irrigation and Drainage Committee of Iran. Tehran. 2008. [Persian]
  • Masud MB, Wada Y, Goss G, Faramarzi M. Global implications of regional grain production through virtual water trade. Science of the Total Environment. 2019: 659, 807-820.
  • Jiang W, Marggraf R. Bilateral virtual water trade in agricultural products: a case study of Germany and China. Water International. 2015: 40 (3), 483-498.
  • Chen GQ, Li JS. Virtual water assessment for Macao, China: highlighting the role of external trade. Journal of Cleaner Production. 2015: 93, 308-317.
  • Novo P, Garrido A, Varela-Ortega C. Are virtual water “flows” in Spanish grain trade consistent with relative water scarcity?. Ecological Economics. 2009: 68 (5), 1454-1464.
  • Mohammadi A, Banihabib ME. Strategic Management Model for Virtual Water Exchange of Iranian Agricultural and Animal Productions. Journal of Water and Irrigation Management. 2020: 10(1): 15-29. [Persian]
  • Ebrahimipak N, Egdernezhad A, Tafteh A, Ahmadee M. Evaluation of AquaCrop, WOFOST, and CropSyst to Simulate Rapeseed Yield. Iranian Journal of Irrigation and Drainage. 2019: 13(3-75): 715-726. [Persian]

 

  • Egdernezhad A, Ebrahimipak N, Tafteh A, Ahmadee M. Canola Irrigation Scheduling using AquaCrop Model in Qazvin Plain. Water Management in Agriculture. 2019: 5(2): 53-64. [Persian]
  • Salari S. Quantifying the amount of the virtual water of the important horticultural and agricultural productions of Sistan and Blouchestan Province. MSc Thesis. University of Zabol. 2015. [Persian]
  • Ansari MA, Egdernezhad A, Ebrahimipak NA. Evaluation of AquaCrop and WOFOST to Simulate Potato Yield under Different Water Stress Conditions. Journal of Water Management in Agriculture. 2021: 7(2): 1-14. [Persian]
اکوهیدرولوژی
دوره 9، شماره 1
فروردین 1401
صفحه 291-302

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 آبان 1400
  • تاریخ بازنگری: 20 اسفند 1400
  • تاریخ پذیرش: 20 اسفند 1400
  • تاریخ اولین انتشار: 01 فروردین 1401
  • تاریخ انتشار: 01 فروردین 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار