1
گروه احیای مناظق خشک و کوهستانی-دانشکده منابع طبیعی
2
گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
3
دانشکده علوم و فناوری های نوین، دانشگاه تهران، تهران، ایران
10.22059/ije.2024.373390.1798
چکیده
یکی از اثراتی که خشکسالی بر حوضه آبخیز می‌گذارد، تأثیر بر میزان تولید رسوب است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر خشکسالی بر میزان تولید رسوب برآوردی به روش منحنی‌سنجه رسوب واقع در ایستگاه هیدرومتری چمریز صورت گرفت. در این مطالعه با استفاده از داده‌های طولانی مدت ایستگاه هیدرومتری چمریز واقع در بالادست سد درودزن، میزان تغییرات دبی رسوب تولیدی در هر سال به روش‌های مختلف منحنی‌سنجه رسوب محاسبه گردید. سپس با ارزیابی روش‌های به کار گرفته شده، بهترین روش جهت انجام آنالیزهای بعدی انتخاب شد (روش غیرپارامتری (CF2)). سپس با استفاده از داده‌های هواشناسی ایستگاه مورد نظر، دو شاخص خشکسالی SPI و RDI محاسبه و در نهایت با میانگین دبی رسوب تولیدی در هر سال مقایسه و آنالیز شدند. نتایج نشان داد که با افزایش مقدار شاخص خشکسالی SPI و RDI (به سمت ترسالی)، میزان دبی رسوب افزایش یافته که نشان‌دهنده تاثیر مثبت شرایط آب و هوایی بر تولید رسوب یک حوضه می‌باشد. در نهایت با بررسی وضعیت تولید رسوب در سال‌های متمادی با وضعیت خشکسالی و ترسالی، می‌توان نتیجه گرفت که در سالی که خشکسالی اتفاق افتاده، به‌دلیل تاثیر خشکسالی بر وضعیت پوشش گیاهی، رطوبت خاک و عوامل دیگر، در سال‌های پس از وقوع خشکسالی، نسبت به سال‌هایی که خشکسالی در طبقه نرمال بوده و پس از آن ترسالی اتفاق افتاده است، میزان دبی رسوب افزایش قابل توجهی داشته است.
)