2
عضو گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
3
3- عضو گروه آمار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
4
گروه آمار- دانشگاه هرمزگان
10.22059/ije.2024.375543.1815
چکیده
براساس مطالعات، تغییر کاربری اراضی موجب افزایش رواناب و تولید رسوب می‌شود. تغییرات کاربری اراضی و متغیرهای اقلیمی سبب تغییر در تولید رسوب، پرشدن مخازن سدها و چالش در تقاضای ساکنین منطقه برای دسترسی به آب شیرین شود. لذا پی بردن به روند شاخص‌های هیدرواقلیمی برای ارزیابی تأثیر تغییرات اقلیمی و هیدرولوژیکی برتولید رسوب درمقیاس آبخیز بسیار ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی اثر تغییرات کاربری اراضی و شاخص‌های هیدرواقلیمی بر تولید رسوب در حوزه آبخیز سد استقلال میناب با استفاده از آزمون‌های آمار تحلیل روند من کندال و پتیت می-پردازد. نتایج نشان داد، روند بارش در سطح حوضه فاقد روند معنی‌دار، اما دبی حداکثر سیل، حجم و غلظت رسوب دارای روند افزایشی معنی‌دار است که در دهه‌ی 80 شمسی رخ داده است. از طرفی، بررسی تغییرات کاربری اراضی در حوضه‌ی میناب طی سه دهه‌ی گذشته، سال‌های 1369، 1384 و 1400، نشان داد، 11درصد از سطح اراضی مرتعی کاسته شده و اراضی کشاورزی و مسکونی به‌ترتیب 220 و 280 درصد افزایش داشته اند. لذا علیرغم معنی‌دار نبودن روند بارش، بدلیل تغییرات کاربری اراضی مشهود که نقش کنترل کنند‌گی بر دبی پیک سیلاب و تولید رسوب دارد، افزایش دبی پیک و تولید رسوب، در حوضه مشهود است.
)