شناسایی الگوهای پیوند از دور مؤثر بر بارش حوضۀ کارون

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقلیم‏ شناسی، دانشکدۀ علوم جغرافیایی، دانشگاه اصفهان

2 استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه شهرکرد

3 دانشجوی دکتری اقلیم‏ شناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

‌الگوهای پیوند از دور جزء سازندگان کلان‌اقلیم در مقیاس‏های منطقه‏ای و جهانی هستند. شناخت الگوهای پیوند از دور مؤثر بر بارش حوضۀ آبی کارون بزرگ؛ هدف این پژوهش است. بدین‌منظور داده‏های بارش فصلی ایستگاه‏های موجود در حوضه طی دورۀ آماری (1956‌ـ 2012) و 12 الگوی پیوند از دور بررسی شده‏اند. روش انجام کارِ تحلیلِ داده‏ها با تکنیک‏های آماری همبستگی و تحلیل مؤلفه‏های اصلی است. جایگاه نخست در این حوضه با 7/49 درصد بارش در فصل زمستان، فصل پاییز با 9/34 درصد در جایگاه دوم و فصل بهار با 9/14 درصد در جایگاه سوم قرار دارد. نتایج بررسی‏ها نشان می‏دهد که بارش‏های پاییزه بیشتر از الگوهای نوسانات جنوبی NINO4، NINO1+2،NINO3.4 و SOI تأثیر می‏پذیرند. مقادیر منفی ضریب همبستگی بین بارش فصل پاییز و شاخص SOI و واریانس تبیینی بیش از 77 درصد این شاخص نشانگر آن است که میزان بارش‏های پاییزه تحت تأثیر النینو قرار دارند. تحلیل بارش‏های زمستانه و بهاره نیز بیانگر تأثیر شاخص الگوی اسکاندیناوی در فاز مثبت (SCAN+) بر بارش‏ها در این دو فصل است. این شاخص به‌دلیل استقرار در محدودۀ جغرافیایی‌ـ اقلیمی سامانه‏هایی مانند پرفشار دریای سیاه، جبهۀ قطبی و بادهای غربی تا 68 درصد از تغییرات فصل سرد سال را تبیین می‌کند. بارش‏های تابستانۀ حوضه عمدتاً تابع عوامل محلی هستند و پدیده‏های پیوند از دور در آن مؤثر نیستند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


 
[1].Ahmadi, M., Analyze the relationship between Tele-connection patterns and characteristics of rainfall in iran, PhD Thesis climatology, Tarbiat Modares University, suprvisor faraj zadeh M,2013. [Persian]
[2].Alijani, B., The relationship between spatial distribution of air routes with high-level Middle East cyclone, Journal of Geographical Research,1987: vol4. [Persian]
[3].Alizadeh, A., Erfaniyan M., Ansari H., survey Tele-connection Patterns affecting on \temperature and precipitation patterns around (Mashhad station), Iranian Journal of Irrigation & Drainage,2011: vol 2. [Persian]
 
[4].Ashouri,H.,Abrishami,H.,Moradkhani,A., and Tajreshi. MAnalaysis Effect ENSO/Elnino of Flow input Zayndrood Dam, Water Recourses Management Conference ,University of Tabriz, 2008. [Persian]
[5].Cinita, B., Analysis and regionalization of Northern European winter Precipitation based on its relationship with the North Atlantic Oscillation. International Journal Climato. 2003: 23: 1185-1194.
[6].C.Rogeras,Jeffrey and S.M Coleman,Jill,"Interaction Between the Atlantic Multidecadal Oscillation,El nino/La nina,and PNA in winter Mississippi Vally Stream flow", Geophysical research letters,Department of Geograph,The Ohio state university,Columbus,USA, 2003: 25-1-25-5.
[7].Falahghalheri, G., Evaluate the roles of climatic signals on spring precipitation fluctuations in Razavi Khorasan Province, Journal of Earth and Space Physics,2011: vol 3. [Persian]
[8].Farhadi, N., Gandomkar, A., Asakereh, H., Montazeri, M., Analysis of weather conditions combined with heavy rainfall Summer in southern Zagros , Journal of Geographical Research, 2014:vol 115. [Persian]
[9].Ghavidel Y, Hatami varzaneh D, Rezaei M, The Tele-connection pattern of rainfall changes the atmosphere above the North Sea-Caspian southern coasts of the Caspian,Journal Applied Research of Geographic Sciences, 2013:Vol 31. [Persian]
[10].Ghavidel Y., Farajzadeh M., Hatami varzaneh D, analysis of the relationship between Tele-connection Pattern North Sea-Caspian and minimum temperatures in Iran, Journal geographical space, 2015:vol 52. [Persian]
[11].Hatzaki, M., H.A, Flocas, P., Maher as, D., Asimakopoulos, N., Giannakopoulos, C., "Study of future climatic variations of a teleconnection pattern affecting Eastern Mediterranean", Global NEST Journal, 2006: 8 (3): 195-203.
[12].Poyandeh E.,Moradzadeh.N., Nazmosadat S.M.J., The Effect ENSO on Humidity, 2Th conference Soil and Water Resource , university of Shiraz, 2004. [Persian]
[13].Kutiel, H., Türkes, M., New evidences for the role of the North Sea–Caspian Pattern on the temperature and precipitation regimes in continental central Turkey", Geografiska Annaler, 2005: 87 (4): 501–513.
[14].Kakppoor S., Analyze the effects Tele-connection Patterns North Sea - Caspian of fluctuations in rainfall pattern of the the North West of Iran, M.A thesis, climatology, , Tarbiat Modares University, suprvisor Ghavidel rahimi Y,2011. [Persian]
[15].Khosravi M., Karimi S., Saligheh M., Association Polar index with temperature fluctuations in shahrekord, Journal of Geography and Development,2007: vol 9. [Persian]
[16].Khorshid doost M.A., Ghavidel Y., Abbaszadeh K., The use of macro-scale patterns of atmospheric-oceanic oscillations in precipitation analysis (case study Ahar),2009: Vol 29. [Persian]
[17].Massodian, S.A.,Climatology of Iran, University of Isfahan publisher.(Book Persian),2011: 276. [Persian]
[18].Massodian. S.A., The Effect ENSO On Precipitation of Iran, Journal Of Geography and Regional Development Research ,2005 :No 7. [Persian]
[19].Mariotti,A.,.Zeng,N., Lau,K-M,Euro-Mediterranea Rainfall and Enso–seasonally Varing Relationship,Geophysical research letters. , 2002: Vol 29, Issue 12, 1-59.
[20].Nasre Isfahani, M.A., Ahmadi Givi F. , Moebi alhejeh A.R., The analysis Connection NAO and climate South west Asia, 13 Geophysical Conference of Iran,Tehran,Iran,2010.
[21].Nazmosadat. M.J, Ansari.B and Pishvaii. M.RAssessment Effect ENSO on Rainfall in Autumn in Iran,university of Shiraz Publisher,2007: 34-45.
[22].Nzarieh F, Ansari H, Evaluation and the ability of intelligent models to predict monthly rainfall patterns with the help of remote links in Khorasan Razavi ,Journal of Irrigation and Drainage,2013:Vol 2. [Persian]
[23].Nicholis, N. ,Elnino – Southern Oscillation and Rainfall Variability,Journal of climate, 1988 : vol 1,page 418-421.
[24].Salahi, B., Khorshiddost, A.M., and Qhavidel, Y., Effect NAAO on Drought of East Azerbaijan(Iran), Journal of physiographic geographical research Quarterly,2007:45-57. [Persian]
[25].Salahi, B., Hajezadeh, Z., Analysis of the relationship between the North Atlantic Oscillation index and Atlantic surface temperature variability of rainfall and temperature Lorestan Province, Journal of Geographical Research,2013: vol 110. [Persian]
[26].Sen, O., Unal, A., Bozkurt, D., Kindap, T., Temporal changes in the Euphrates and Tigris discharges and teleconnections", Environmental Research Letter, 2011: 6 (2): 1-9.
[27].Tatly, H., Synchronization between the North Sea–Caspian pattern (NCP) and surface air temperatures in NCEP", International Journal of Climatology, 2007: 27: 1171–1187.
[28].Turkes, M., Erlat, E., Climatological responses of winter Precipitation in Turky to variability of the North Atlantic Oscillation during the period 1030-2001, Thero. Apple. Climato, 2005: Vol. 78, 33-46.
[29].Wang,Chunzai,"Enso,Atlantic Climate Variability and Walker and Hadley Circulations", Kulwer Academic publishers,netherland, 2005: 173-202.
[30].Wilby, R.L., Wigley, T.M.L., Downscaling General Circulation Model output: a review of methods and limitations, Progress in Physical Geography, 1997: 21, 530–548.
دوره 3، شماره 1
فروردین 1395
صفحه 95-105
  • تاریخ دریافت: 02 اسفند 1394
  • تاریخ بازنگری: 01 شهریور 1395
  • تاریخ پذیرش: 27 فروردین 1395
  • تاریخ اولین انتشار: 27 فروردین 1395
  • تاریخ انتشار: 01 فروردین 1395