ارزیابی کارکرد شبکه‏ های آبیاری در بالاآمدگی سطح آب‏ زیرزمینی (مطالعۀ موردی: دشت بهبهان)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری هیدروژئولوژی، گروه زمین‏ شناسی، دانشکدۀ علوم ‏زمین، دانشگاه شهید چمران، اهواز

2 استاد، گروه زمین‏ شناسی، دانشکدۀ علوم ‏زمین، دانشگاه شهید چمران، اهواز

چکیده

در دشت بهبهان طی چند سال اخیر، به‌دلیل مدیریت نامناسب برداشت از منابع آب‏ سطحی و زیرزمینی، سطح ایستابی بالا آمده است و سبب بروز مشکلاتی همچون پدیدۀ آب‌گرفتگی در منطقۀ شهری شده است. از جمله عوامل تأثیرگذار در وقوع این پدیده، توسعۀ شبکه‏های آبیاری و زهکشی در سطح گسترده‏ای از منطقۀ مطالعه‌شده است. برای ارزیابی این موضوع، از آمار درازمدت (سال‏های آبی 1382‌ـ 1383 تا 1394‌ـ 1395) سطح آب ‏زیرزمینی چاه‏های مشاهده‏ای و میزان آب ورودی به شبکه‏های آبیاری موجود در منطقه استفاده شد. با استفاده از این داده‏ها، هیدروگراف‏ معرف، نقشه‏های هم‌عمق، هم‌تراز و نقشه‏های افت و خیز دشت بهبهان در قسمت‏های مختلف آن بررسی شدند. نتایج نشان داد نوسانات سطح آب‏ زیرزمینی دشت بهبهان و ذخیرۀ آن به آب ورودی از شبکه‏های آبیاری بستگی دارد و از میان شبکه‏های آبیاری منطقۀ مطالعه‌شده، شبکۀ ‏بنه‏باشت در مقایسه با شبکه‏های‏ آبیاری مارون جنوبی و شمالی کارکرد مؤثرتری را در تغذیۀ آبخوان دشت بهبهان و بالاآمدگی سطح آب ‏زیرزمینی آن دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Ghandehary A, Gord Noshahri A, Barati R, Hasani KH. Localized increase of ground water in metropolitan cities; opportunities and challenges. Journal of water and sustainable development. 2014; 2:75-82 (in Persian).
[2]. Lashkaripour GH, Ghafoori M, Soueizi Z., Peyvandi Z. Gord Noshahri A, Barati R, Hasani Kh. Decreasing of groundwater level and land subsidence in the Mashhad plain. 9th Conference of Geological Society of Iran. 2005; 123-131 (in Persian).
[3]. Mohammadi-Behzad HR, Kalantari N, Shaban M, Ghafari HR. Application of GIS in assessment of hydrogeological drought (Khovayes plain case study in the northern Khuzestan. Conference of Geomatics. 2010; National Cartographic Center, Iran (in Persian).
[4]. Mohammadi F, Zarei H, Esmaeili ST, Bakhshi M. The causes of rising of the groundwater level in Abbas plain. The first National Conference of the evaluation of implementation of the plan for agricultural development in 550 thousand hectares. 2014; Governorship Khuzestan Province, Iran (in Persian).
[5]. Kaiser R, Skillern FF. Deep trouble: Options for managing the hidden threat of aquifer depletion in Texas. Tex. Tech L. Rev.. 2000; 32: 250-304.
[6]. Lutz, A., Minyila, S., Saga, B., Diarra, S., Apambire, B. and Thomas, J., 2014. Fluctuation of groundwater levels and recharge patterns in Northern Ghana. Climate, 3(1), pp.1-15.
[7]. Asghari-Moghadam A, Ranjbar M, Jahedan N, Ghareh-Baghlou L. Rising the groundwater level and its impact on reduced quality in Naghadeh aquifer. 3th Conference of Water Resources Management. Tabriz, Iran; 2008 (in Persian).
[8]. Mozhdeganifar N, Rahnama MB. Examined observation wells in Kerman and Ekhtiarabad area associated with raising the level of groundwater in parts of Kerman city. 10th Seminar of irrigation and reduce evaporation. 2009; kerman, Iran (in Persian).
[9]. Karami RLashkaripour GH , Ghafouri M, Hafezi-Moghadads N. Investigating the causes of the rising in the Behbahan area (Case study: Cement factory in Behbahan city). Journal of Advanced Applied Geology. 2012; 6:74-79 (in Persian).
[10]. Al-Sefry SA, Şen Z. Groundwater rise problem and risk evaluation in major cities of arid lands–Jedddah Case in Kingdom of Saudi Arabia. Water Resources Management. 2006; 20(1):91-108.
[11]. Brassington FC, Rushton KR. A rising water table in central Liverpool. Quarterly Journal of Engineering Geology and Hydrogeology. 1987; 20(2):151-8.
[12]. Vázquez-Suñé E, Sánchez-Vila X, Carrera J, Marizza M, Arandes R, Gutierrez LA. Rising groundwater levels in Barcelona: evolution and effects on urban structures. Groundwater in the Urban Environment: Problems, Processes and Management. Balkema. 1997; 267-72.
[13]. Ghandehary A, Gord Noshahri A, Barati R, Hasani K. Local groundwater rise under metropolitans; opportunities and challenges. Journal of Water and Sustainable Development. 2014; 2:75-82 (in Persian).
[14]. Abu-Rizaiza, OS. Threats from groundwater table rise in urban areas in developing countries. Water international, 1999; 24(1):46-52.
[15]. Frans V, Yen D, Rijsberman, M. Impact of groundwater on urban development in The Netherlands. In Impacts of Urban Growth on Surface Water and Groundwater Quality: Proceedings of an International Symposium Held During IUGG 99, the XXII General Assembly of the International Union of Geodesy and Geophysics, at Birmingham, UK. 1999; 259: 13-15.
[16]. Al-Senafy M, Hadi K, Fadlelmawla A. Al-Fahad K, Al-Khalid A, Bhandary H. Causes of Groundwater Rise at Al-Qurain Residential Area, Kuwait. Procedia Environmental Sciences. 2015; 25:4-10.
[17]. Bob M, Rahman, N, Elamin A, Taher S. Rising groundwater levels problem in urban areas: a case study from the Central Area of Madinah City, Saudi Arabia. Arabian Journal for Science and Engineering. 2016; 41(4):1461-1472.
[18]. Abedi-Koupaei JGolabchian M. Estimation of Hydrodynamic Parameters of Groundwater Resources in Kouhpayeh- Segzi Watershed Using MODFLOW. Journal of Sciences & Technology Agricultural & Natural Resource, Water and Soil Sciences. 2015; 72:281-292 (in Persian).
[19]. Shahsavari AA, Khodaei K. Preparation of groundwater flow model of the Behbahan plain aquifer using GIS. 9th Conference of Geological Society of Iran. 2005; 61-70 (in Persian).
[20]. Aghanabati A. Geology of Iran. Publications of Geological Survey & Mineral Explorations of Iran. Tehran, Iran; 2006 (in Persian).
[21]. Shokri Koochak S, Behnia A. Monitoring and Prediction of Khuzestan Province, Iran Drought Using SPI drought Index and Markov Chain. Journal of irrigation sciences and engineering. 2013; 3:3-11 (in Persian).
دوره 5، شماره 1
فروردین 1397
صفحه 135-148
  • تاریخ دریافت: 05 خرداد 1396
  • تاریخ بازنگری: 17 شهریور 1396
  • تاریخ پذیرش: 30 آبان 1396
  • تاریخ اولین انتشار: 01 فروردین 1397
  • تاریخ انتشار: 01 فروردین 1397