تعیین نقش جنگل‏‌های بلوط در حفاظت از کیفیت آب بر پایۀ تابع تولید خدمات در حوضۀ زوجی تنگ‌شول فارس

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد و مدیریت جنگل، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

2 دانشیار گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

3 دانشیار گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

4 استاد بخش اقتصاد کشاورزی، دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه شیراز، شیراز

5 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی فارس، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ایران

چکیده

آب‏‌های سطحی از مهم‌ترین منابع تأمین آب‏‌های آشامیدنی هستند که تحت تنش‏‌های محیطی و انسانی قرار دارند. تحقیقات زیادی اثر مثبت پوشش جنگلی را بر کیفیت آب نشان داده‌‌اند، ولی نبود اطلاعات کمی و اقتصادی در زمینۀ تأثیر جنگل بر کیفیت آب، موجب شده است تا این مسئله فقط به طور کیفی بیان شود. اطلاعات کمی و به‌ویژه تأثیر آن بر هزینۀ پالایش آب در ایران بسیار کم است و یا موجود نیست. به این منظور، در پژوهش حاضر زیرحوضه‏‌های جنگلی با درصدهای تاج‏ پوشش مختلف در حوضۀ تنگ‌شول کامفیروز فارس انتخاب و شاخص کیفیت (WQI) آب با استفاده از متغیرهای فیزیکی‌ـ شیمیایی رواناب‏‌های حاصل از بارندگی تعیین شد. همچنین، برای نخستین‌بار تابع تولید خدمت کیفیت آب در جنگل با درنظرگرفتن سایر ویژگی‏‌های جنگل به‏ طور کمی برآورد شد. نتایج نشان داد شاخص کیفیت آب در درصدهای تاج پوشش بیشتر از طبقۀ 20ـ 30، در مقیاس کیفی خوب قرار دارند، همچنین با افزایش هر یک درصد تاج‏ پوشش جنگلی، شاخص کیفیت به میزان 8/0 درصد بهبود می‌‌یابد و افزایش هر یک درصد مساحت زیرحوضۀ جنگلی، سبب کاهش 14/0درصدی کیفیت آب‏‌ می‏‌شود. سازند آغاجاری نیز نسبت به آسماری اثر منفی و خاک شنی لومی نسبت به خاک لومی و رسی اثر مثبتی بر کیفیت آب در منطقه دارند. یافته‌های پژوهش افزایش تاج‏ پوشش جنگلی برای حفاظت از کیفیت آب تا 30 درصد، هزینه‏‌های تصفیه را به کمترین حد می‌رساند و آب‏‌های تأمین‌‌شده از این جنگل‏‌ها‏‌ می‏‌تواند مستقیم به مصرف شرب انسانی برسد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


[1]. MEA (Millennium Ecosystem Assessment (Program)). Ecosystems and Human Well-Being: Synthesis; Washington. Island. DC, USA, 2005.
[2]. Melissa M K, Damian C A, Francisco J E. The Value of Forest Conservation for Water Quality Protection, Forests 2014; 5:862-884.
[3]. Hong B, Limburg K E, Erickson J D, Gowdy J M, Nowosielski A A, Polimeni J M, & Stainbrook K M. Connecting the ecological-economic dots in human-dominated watersheds: Models to link socio-economic activities on the landscape to stream ecosystem health. Landscape and Urban Planning. 2009; 91(2): 78-87.
[4]. Dudley N, Stolton S. Running Pure: The importance of forest protected areas to drinking water Arguments for Protection: World Bank/WWF Alliance for Forest Conservation and Sustainable Use 2003.
[5]. Daisy N, Laura N, Carlos O. Forest and water: The Value of native temperature forest in supplying water for human consumption, Ecological Economics. 2006; 58: 606-612.
[6]. Warziniack T, Sham CH, Morgan R, Feferholtz Y. Effect of forest cover on water treatment costs. American Water Works Association. Rocky Mountain Research Station. 2016.
[7]. Fiquepron J, Garcia S, Stanger A. Land use impact on water quality: Valuing forest services in terms of the water supply sector. Journal of Environmental Management. 2013;126:113-121.
[8]. Etehadi Abari M. The effect of forest cover induced by harvesting scenarios on runoff quantity, quality and sediment yield in Kheirud Forest. A thesis submitted to the graduate studies office in partial fulfilment of the requirement for the doctor philosophy in forest engineering. University of Tehran.2017. [Persian].
[9]. Abildtrup J, Garcia S, Stanger A. The effect of forest land use on the cost of drinking water supply
A spatial econometric analysis. Paper prepared for presentation at the EAAE 2011 Congress Change and Uncertainty Challenges for Agriculture, Food and Natural Resources. ETH Zurich, Switzerland 2011.
[10]. Freeman D, Madsen R, Har K. Statistical analysis of drinking water treatment plant costs, course water quality, and land cover characteristics. 2008; Trust for Public Land
[11]. Ernst C, Gullick R, Nixon, K. Protecting the source e conserving forests to protect water. American Water Works Association 2004; 30 (5): 3-7.
[12]. Brogna D, Michez A, Jacobs S, Dufrêne M, Vincke C, Dendonker N. Linking Forest Cover to Water Quality: A Multivariate Analysis of Large Monitoring Datasets. Water. 2017; 9:176-193.
[13]. Ramesh S, Sukumaran N, Murugesan AG, Rajan MP. An innovative approach of drinking water quality index- A case study from Southern Tamil Nadu, India. Ecological Indicators. 2010; 10(4):857-68
[14]. Cude CG. Oregon water quality index a tool for evaluating water quality management effectiveness1. Journal of American Water Resource Association. 2001; 37(1): 125-137.
[15]. Beckman B, Bodis D, Lahermo P, Rapant S, Tarvainen T. Application of groundwater contamination index in Finland and Slovakia. Environ Geol 1998; 36: 55-64. Doi: 1007. S002540050320.
[16]. Brown RM, McClelland N I, Deininger R A, Tozer R G. A water quality index: do we dare? Water Seage Works. 1970; 117: 339-343.
[17]. Canter L W. “Environmental Impact Assessment,” 2nd Edition, McGraw-Hill Inc. New York, USA, 1996.
[18]. Abdul Hameed M. Alobaidy J, Bahram K. Maulood, Abass J. Evaluating Raw and Treated Water Quality of Tigris River within Baghdad by Index Analysis. J. Water Resource and Protection, 2010; 2: 629-635.
[19]. Sener S, Sener E, Davras A. Evaluation of water quality using water quality index (WQI) method and GIS in Aksu River (SW-Turkey). Science of The Total Environment. 2017; 584-585: 131-144
[20]. Wu Z, Wang X, Chen Y, Cai Y, Deng J. Assessing river water quality using water quality index in Lake Taihu Basin, China. Science of The Total Environment. 2017; 612(1): 914-922.
[21]. Yousefi H, Zahedi S, Niksokhan MH, Modifying the analysis made by water quality index using multi-criteria decision making methods. Journal of African Earth Sciences. 2017; 138(1): 309-318.
[22]. Cosultant engineers of soil and water researchers. Revision of studies and analysis of statistics and information in the paired catchments in Tang-e Shool. [2015]. [Persian].
[23]. Sheikhi Almanabad Z, Asadzadeh F, Pirkharati H. Application of the DWQI Index for Comprehensive Quality Assessment in Ardebil water table.Ecohydrology. 2017; 4(2): 421-436. [Persian].
[24]. World Health Organization. Guidelines For Drinking Water Quality. Second addendum. Vol. 1, Recommendations. 3rd ed. ISBN 978 92 4 154760 4. 2008; World Health Organization.
[25]. Institute of Standards and Industrial Research of Iran. Drinking water - Physical and chemical specifications.ISIRI, 1053. 2008; 5th Revision [Persian].
[26]. Yogendra K, Pouttaiah E T. Determination of water quality Index and Suitability of an Urban Waterbody in Shimoga Town. Karantaka. The 12th Word Lake Conference, 2008; 342-346.
[27]. Chatterji C, Raziuddin M. Determination of water quality index (WQI) of a degraded river in Asanol Industrial area, Raniging, Burdwan, West Bengal. Nature, Environmental and pollution Technology. 2002; 1(2):181-189.
[28]. Kohi Kamali M, Rajabi MA. Determining the Effect of Urban Green Space on Residential Utility Value. Journal of GIS, RS application in programming. 2010; 1(1): 23-31.
 
[29]. Mahdavi, M. editor. Applied Hydrology, 2125. 7th Edition. Tehran. University of Tehran. 2011. p.427- 302. [Persian].
[30]. Noori Z. Malekian A. The Effective Factors on Water Quality of Seimareh and Kashkan Rivers in Ilam and LorestanProvinces. Natural Environment. Iranian Natural Resources Journal. 2015: 69(2): 549-564. [Persian].
[31]. Zhenyao Sh. Lei Ch. Qian L. Ruimin L. Qian H. Impact of spatial rainfall variability on hydrology and nonpoint source pollution modeling. Journal of Hydrology. 2012: 427-437, 205-215.
[32]. Ahmed L M. Helal A A. Naema A EL. Gamal R. Nahel O. Shaker N O. Helal A A. Influence of some organic ligands on the adsorption of lead by agricultural soil. Arabian Journal of Chemistry 2015. Articlr in Press.
[33]. Allen M F. Swenson 1 W. 1 Querejeta J I.. Egerton-Warburton L M. Treseder KK. ECOLOGY OF MYCORRHIZAE: A Conceptual Framework for Complex Interactions Among Plants and Fung. Annu. Rev. Phytopathol. 2003. 41:271–303 .
دوره 5، شماره 3
مهر 1397
صفحه 843-853
  • تاریخ دریافت: 01 دی 1396
  • تاریخ بازنگری: 24 بهمن 1396
  • تاریخ پذیرش: 22 اردیبهشت 1397
  • تاریخ اولین انتشار: 01 مهر 1397
  • تاریخ انتشار: 01 مهر 1397