برآورد هدررفت منابع آب زیرزمینی کم‌عمق و پلایای کاشان در اثر تبخیر با استفاده از داده‌های ایزوتوپی (2H و 18O)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم و فناوری‌های محیطی، دانشکده مهندسی انرژی و منابع پایدار، دانشکدگان علوم و فناوری های میان رشته ای، دانشگاه تهران

2 گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان

3 عضو هیات علمی دانشکده علوم زمین- گروه آبشناسی و زمین شناسی زیست محیطی- دانشگاه صنعتی شاهرود

10.22059/ije.2024.377951.1827

چکیده

بهره‌برداری زیاد از آب‌های زیرزمینی و همچنین رخداد تبخیر در شمال شرق دشت کاشان به دلیل عمق کم آب زیرزمینی و همچنین از سطح دریاچه پلایایی و کفه نمکی سراجه، باعث کاهش ذخیره و کیفیت آب باقی مانده در این دشت شده است. برآورد میزان تبخیر از منابع آبی، یکی از فاکتورهای مهم و کلیدی در محاسبه بیلان آبی و مدیریت منابع آب در هر منطقه به شمار می‌رود. به منظور محاسبه میانگین تبخیر از منابع آب در دشت کاشان و بررسی مقدار غنی‌شدگی، از اطلاعات ایزوتوپ‌های سنگین مولکول آب ( و ) استفاده گردید. در این مطالعه، 42 نمونه از منابع آب زیرزمینی، دریاچه پلایایی و کفه نمکی سراجه برداشت و مورد آنالیز هیدروژئوشیمیایی و ایزوتوپی قرار گرفت. مقدار فاکتور غنی‌شدگی جنبشی در نتیجه تبخیر با توجه به و و درجه حرارت متوسط سالانه 30 درجه سانتی‌گراد، برابر ‰4/16- و ‰25/82- به ترتیب برای اکسیژن-18 و دوتریوم به‌دست آمد. مقدار تلفات آب در نتیجه تبخیر براساس مقادیر اکسیژن-18، براساس اختلاف بین نمونه اولیه و مقدار اکسیژن-18دریاچه پلایایی با استفاده از معادله پدیده ریلی محاسبه گردید. از آن‌جایی‌که کسر آب باقی‌مانده برابر 40/0 به‌دست آمده است، بنابراین میزان تلفات منابع آب در شمال شرق آبخوان 60 درصد برآورد شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

اکوهیدرولوژی
دوره 11، شماره 1
فروردین 1403
صفحه 1-14

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 دی 1402
  • تاریخ بازنگری: 12 بهمن 1402
  • تاریخ پذیرش: 18 اسفند 1402
  • تاریخ اولین انتشار: 01 فروردین 1403
  • تاریخ انتشار: 01 فروردین 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار