بررسی و پیش‏ بینی دبی رودخانه‏ های قزل ‏اوزن و شاهرود

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، مهندسی آب، دانشگاه گیلان

2 دانشیار، گروه مهندسی آب دانشکدۀ علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

3 دانشیار، گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

4 کارشناس ارشد شرکت سهامی آب منطقه‏ ای گیلان

چکیده

هدف مطالعۀ حاضر بررسی میزان تغییرات دبی دو رودخانۀ شاهرود و قزل‏اوزن در راستای تولید پایدار برنج در استان گیلان است. برای رسیدن به این هدف از 4 آزمون تحلیل روند شامل سن، من‏کندال، رگرسیون خطی و اس‍پیرمن استفاده ‏شد. برای انجام این تحقیق از داده‏های دبی رودخانه به‌ترتیب 49 و 37 سالۀ رودخانه‌های قزل‏اوزن و شاهرود استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده از همۀ آزمون‏‏ها در دوره‏های فصلی و سالانه مشابه بود. نتایج همۀ آزمون‏ها کاهش معنادار دبی رودخانه‌های قزل‏‏اوزن و شاهرود را نشان داد. همچنین برای دوره‏‏های ماهیانه از دو آزمون من‏کندال و اسپیرمن استفاده ‏شد که در این دوره نیز هر دو آزمون نتایج مشابهی نشان دادند که بیانگر کاهش دبی در طول دوره بود. در هر دو رودخانه در طول دوره به‌طور سالیانه میزان دبی از سال نخست تا سال ‏آخر بررسی‌شده به‌میزان 60 درصد کاهش داشته ‏است.‍ در این مطالعه تغییرات بارندگی و دمایی در استان نیز بررسی شد و نتایج نشان داد میزان بارندگی به‌طور معناداری کاهش و میزان دما افزایش یافته ‏است. از نتایج این پژوهش می‏توان در پیش‏بینی خشکسالی‏های آتی، برنامه‏ریزی آبیاری و مدیریت به‌هم‌پیوستۀ منابع آب منطقه استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. منابع

    1. Crowley, T.J. and Kim, K.Y., 1999,Modeling the Temperature Response toForced Climate Change over the last SixCenturies, Geophysical Research Letters, vol26, pp.1901-1904.
    2. Maroufi S, Tabari H, Detect trends of Maroon River discharge using parametric and nonparametric methods. Journal of Geographical Research, 26(2): 17119-17141. [Persian]
    3. Hisdal, H. and Kallaksen, L.M., 2003, Estimation of regional meteorological and hydrological drought characteristics: a case study for Denmark, Journal of Hydrology, vol281, pp.230-247.
    4. Dudley, L.M. and Shani, U., 2003, modeling plant response to drought and salt stress reformulation of the root-sink term, Journal of Rubbished in Vadose Zone, vol2, pp.751-758.
    5. Governor of Guilan, Planning Department. 2010. Statistical Yearbook of Guilan province. [Persian]
    6. Khalili A, Bazrafshan J, A trend analysis of annual, seasonal and monthly precipitation over Iran during the last 116 years. Desert, 9(1): 25-32. [Persian]
    7. Sabziparvar AA, Shademani M, 2011, Trends Analysis of Reference Evapotranspiration Rates by Using the Mann-Kendall and Spearman Tests in Arid Regions of Iran. Journal of Water and Soil. 25(4): 823-834. [Persian]
    8. Chen H., Guo, S., Xu, C.Y. and Singh, V.P., 2007, Historical temporal trends of hydro-climatic variables and runoffresponse to climate variability and their relevance in water resource management in the Hanjiang basin, JournalofHydrology, vol344, pp. 171-184.
    9. Gellens, D., 2000, Trend and Correlation Analysis of k-Day Extreme Precipitation over Belgium, Theoretical andApplied Climatology, vol66, pp.117-129.
    10. Yue, S., Pilon, P. and Cavadias, G., 2002a, Power of the Mann-Kendall and Spearman’s tests for detecting monotonictrends in hydrological series, Journal of hydrology, vol259, pp.254-271.
    11. Gadgil, A. and Dhorde, A., 2005, Temperature trends in twentieth century at Puna, India, Atmospheric Environment,vol39, pp.6550-6556.
    12. Kahya, E. and Kalayci, S., 2004, Trend analysis of stream flow in Turkey, Journal of Hydrology, vol289, pp.128-144.
    13. Li, Z.L., Xu, Z.X., Li, J.Y. and Li, Z.J., 2008, Shift trend and step changes for runoff time series in the Shiyang Riverbasin, northwest China, Hydrological Processes, vol22, pp.4639-4646.
    14. Yaning, C., Changchun, X., Xingming, H., Weihong, L., Yapeng, C., Chenggang, Z. and Zhaoxia, Y., 2009, Fifty-year climate change and its effect on annual runoff in the Tarim River Basin, China, Quaternary International, vol2008(1-2), pp.53-61.
    15. Daniel, W.W., 1978, Applied Nonparametric Statistics, Boston, USA.
    16. Yue, S., Pilon, P., Phinney, B. and Cavadias, G., 2002b, The influence of autocorrelation on the ability to detect trendin hydrological series, Hydrological Processes, vol16, pp.1807-1829.
    17. Amirian A, Hassounizadeh, H. Evaluation of Jarahi River discharge using parametric and nonparametric tests. 9th International Seminar on River Engineering. ShahidChamran University, January, 2013. [Persian]
    18. Abghari H, Ebrahimi H, Rahiminassab A, Saberchenari K, Trend and the variation gradient of the average annual river discharge in selected stations of Mazandaran province. 7th national congress on watershed management sciences and engineering. Isfahan University Of Technology. April 2011. [Persian]
    19. Mosaedi A, Kohestani N, 2010. The discharge trend analysis of Golestan province rivers using parametric and nonparametric methods. Proceeding of 4th regional congress on climate change. December 2010. [Persian]
    20. Marianji Z, Maroufi R, Abbassi S, Detect trends of discharge and its relationships with meteorological parameters in the Yalfan basin of Hamedan province using non-parametric Mann-Kendall test. Third congress on water resources management. Tabriz, October 2008. [Persian]
    21. Yarmohammadi M, Nikghojagh Y, 2008, Assessment of climate change and its impacts on surface water resources (case study: Golestan Province, Ziarat River). Third congress on water resources management. Tabriz, October 2008. [Persian]
    22. Wahl, K. and Tortorelli, R.L., 1996, Changes in flow the Beaver-North Canadian river basinupstream from Canton Lake, Western Oklahoma, U. S. Geological Survey, U.S. GeologicalSurvey Water Resources Investigation Reports, 96-4304.
    23. Xu, C.Y., Chen, Y.N. and Li, J.Y., 2004, Impact of Climate Change on Water Resources inthe Tarim River Basin, Water Resources Management, vol18, pp.439-458.
    24. Thodsen, H., 2007, The influence of climate change on stream flow in Danish rivers, Journal of Hydrology, vol333, pp.226-238.
    25. Jiang, T., Su, B. and Hartmann, H., 2007, Temporal and spatial trends of precipitation andriver flow in the Yangtze River Basin, 1961-2000, Geomorphology, vol85, pp.143-154.
    26. Guilan Regional Water Authority. 2013. Annual report of Guilan Regional Water Authority. Rasht. [Persian]
    27. Mirabbasi-Najafabadi R, Dinpashoh Y, 2010. Trend Analysis of Stream flow Across the North West of Iran in Recent Three Decades, Journal of Water and Soil, 24(4): 757-768.[Persian]
    28. Hardy, J.T., 2003, Climate Change: Causes, Effects, and Solutions. John Wiley & Sons, Ltd, 247 p.
    29. Banihabib ME, Hasani K, Massah-Bavani AR, 2016, Assessment of Climate Change Effects on Shahcheraghi Reservoir Inflow, Journal of Water and Soil, 30(1): 1-14. [Persian]
    30. Goudarzi M, Salahi B, Hosseini SA, 2015, Effects of climate changes on surface runoff changes (Case study: Urmia Lake Basin), Iranian Journal of Ecohydrology, 2(2): 175-189. [Persian]

     

دوره 3، شماره 2
تیر 1395
صفحه 195-204
  • تاریخ دریافت: 02 تیر 1395
  • تاریخ بازنگری: 03 مهر 1395
  • تاریخ پذیرش: 31 شهریور 1395
  • تاریخ اولین انتشار: 31 شهریور 1395
  • تاریخ انتشار: 01 تیر 1395