اولویت‌بندی زیرحوضه‌های آبخیز سزار بر اساس خطر بروز سیل با استفاده از تئوری بازی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان

2 دانشیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان

چکیده

به‌کارگیری تصمیم بهینه برای اولویت‏بندی عملیات اجرایی در پروژه‏های آبخیزداری برای کاهش خطرات بروز سیل به علت تأثیرپذیری از پارامترهای مختلف، پیچیده و البته مهم و ضروری است. تئوری بازی در به‌کارگیری تصمیم بهینه برای حل مسائل چندهدفه،کارایی بسیار زیادی دارد. در مطالعۀ حاضر، این روش برای اولویت‏بندی بر اساس خطر بروز سیل در حوضۀ آبخیز سزار مد نظر قرار گرفت و با استفاده از دو الگوریتم بوردا و چانه‏زنی در تئوری بازی، مؤثرترین پارامترها در تمامی زیرحوضه‏ها و نیز بحرانی‏ترین زیرحوضه‏ها مشخص شدند. با اجرای روش امتیازدهی بوردا، پارامترهای کاربری مسکونی با امتیاز 5/93، تراکم زهکشی با امتیاز 91 و شیب متوسط و شکل زیرحوضه با امتیاز 5/90 و درنتیجۀ اجرای الگوریتم چانه‏زنی، مؤثرترین پارامترها در رقابت بین 12 پارامتر در تمامی زیرحوضه‏ها، پارامترهای شیب متوسط، طول آبراهۀ اصلی و کاربری مراتع بودند که با توجه به اصول حاکم بر این روش، انتخاب پارامترهای یادشده برحسب دویدن تمامی بازیکن‏ها در همۀ میدان‏ها‌ست. درواقع، سه پارامتر نام‌برده در تمامی زیرحوضه‏ها سریع‌تر خودنمایی کردند و به عدد 16 که تعداد زیرحوضه‏هاست، رسیدند. درنهایت، نقشه‏های اولویت‏بندی زیرحوضه‏های سزار با هر دو روش ارائه شدند که در روش بوردا، زیرحوضه‏های I، N، G، P و O در اولویت نخست قرار داشته و در روش چانه‏زنی، G، H، N، I و F در اولویت نخست قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


[1]. Hagizhizadeh, A., Mohammadlou, M., Noori, F. Simulation of Rainfall-Runoff Process Using Artificial Neural Network and Adaptive Neural Fuzzy System and Multivariate Regression (Case Study, Khorramabad Water Basin), Journal of Ecohydrology, Volume 2, Issue 2, Summer 2013; pp. 233-243.
[2]. Amani, M., Safaviayan, A. Sub-basins prirization using morphometric analysis-remote sensing technique and GIS- Golestan-Iran. International Letters of Natural Sciences, 2015; 38(0): 56-65.
[3]. Khalighi, Sh. Madawi, M. Investigating the Effect of Land Use Change and Surface Water Hydrological Properties Case Study: Barandoz Chay Province, West Azarbaijan Province, Ph.D. Department of Natural Resources, University of Tehran, 2015; 142 p. (In Persian).
[4]. Sadeghi, S.H.R. A Semi-detailed technique for soil erosion mapping based on BLM and satellite image applications. J. Agr. Sci. Tech, 2005; 7 (3, 4), 133–142.
[5]. Alvani, M. Public Administration, Tehran University Press. 2005; 19th edition, 120 pages. (In Persian).
[6]. Golparvar, M., Shahabi, M. The Application of Game Theory in Explaining Electoral Competitions, Quarterly Journal of Political and International Studies of Islamic Azad University, Shahreza Branch, No. 6, 2011; 175-202. (In Persian).
[7]. Pawattana, C., Tripathi, N. K., & Howe, S.L. Development of Potential Floodwater Retention Zones using AHP and GIS: A Case Study in the Chi River Basin, Thailand. International Journal of Geo-informatics, 2011; 5(4): 17-25.
[8]. Saini, S.S and Kaushik. S.P. Risk and vulnerability assessment of flood hazard in part of Ghaggar Basin: A case study of Guhla block, Kaithal, Haryana, India. International Journal of Geomatics and Geosciences, 2012; 3(1): 42-54.
[9]. Amiri, M., Pourghasemi, H.R., Arabic Ameri, A.R. Prioritizing the flooding of Maharlo watershed basins in Fars province using morphometric parameters and decision making VIKOR, Journal of ecohydrology, Volume 5, Issue 3, Summer 2018; p. 813-827.
[10].            Mohammadi, P., Malekian, A. Prioritization of watersheds in terms of flood risk based on multivariate decision making models, Journal of Ecohydrology, Volume 4, Issue 2, Summer 2013, pp. 499-508.
[11].            Aher, P.D., Adinarayana, J. & Gorantiwar, S.D. Quantification of morphometric characterization and prioritization for management planning in of India. A remote sensing and GIS approach. Journal of Hydrology, 2014; 51(1): 850-860.
[12].            Soleimani, K., Bashir Gonbad, M., Mousavi, S., Khaliqi, Sh. Flood potential in watersheds using HEC-HMS model in GIS environment (case study of Kasaliyan Basin) , Natural History Research, 65, Autumn, 2008; 51-60. )In Persian).
[13].            Zehtabiyan, Gh., Ghoddusi, J., Ahmadi, H., Khalilizadeh, M., Moghali, M. Assessment of the Flood Potential Ranking of Sub-basins and Determination of Flood Source Areas, Journal of Environmental Hydrology, 2010; 18(24): 1-9.
[14].            Bahrami, S., A., Onagh, M., Farazjoo, H. River Rendering Role in Identifying and Prioritizing Hydrological Units in Boustan Dam Basin for Flood Management and Providing Management Solutions, Journal of Soil and Water Resources Conservation, 1 (1), autumn, 2011; 11-26.)In Persian).
[15].            Nikoo, M.R., BahmanBeiglou, P.H. & Mahjouri, N. "Optimizing multiple-pollutant waste load allocation in rivers: an interval parameter game theoretic model", Water Resources Management, 2016; 30(12), 4201-4220.
[16].            Adhami, M. & Sadeghi, S.H.R. Sub-watershed prioritization based on sediment yield using game theory. Journal of Hydrology, 2016; 541: 977–987.
[17].            Abdoli, Gh., Game Theory and Applications in Static and Dynamic Shifts, Jahad University Press, Tehran, 2008; Second Edition. (In Persian).
[18].            Mac Milan, j. Games, Strategies & Managers: How Managers Can Use Game Theory to Make Better Business Decision, Oxford University Press, 1996; United States of America, p 246.
 
[19].            Suresh, M. S, Sudhakar. K.N, Tiwari. V.M, Chawdary. Prioritization of watershed using morphometric parameters ond assement of surface water potential using RS. Jornal of indian society of Remote Sensing, 2004; 32 (3): 249-259.
[20].            Skardi, M.J.E., Afshar, A. and Solis, S.S. Simulation-Optimization Model for Non- Point Source Pollution Management in Watersheds: Application of Cooperative Game Theory, KSCE. Journal of Civil Engineering,2013; 17(6): 1232-1240.
[21].            Pacuit, E. Voting Methods. In: Zalta, E.N. (ed) the Stanford Encyclopedia of Philosophy, Winter 2012 edn.
 
[22].            Balinski, M., Laraki, R. A theory of measuring, electing and ranking. National Academy of Sciences, 2007; 104 (21): 8720-8725.
[23].            Brams, S.J., Kilgour, D.M. Fallback bargaining. Group. Decis. Negot, 2001; 10(4): 287-316.
[24].            Baharad, E., Nitzan, S. The Borda rule, The Condorcet consistency and Condorcet stability. Econ. Theor, 2003; 22 (3), 685–688.Bolstad, P. V, and Lillesand, T. M. 1991. Rapid maximum likelihood classification. Photogramm. Eng. Remote Sens. 57.
دوره 5، شماره 4
دی 1397
صفحه 1219-1231
  • تاریخ دریافت: 01 خرداد 1397
  • تاریخ بازنگری: 26 شهریور 1397
  • تاریخ پذیرش: 25 شهریور 1397
  • تاریخ اولین انتشار: 01 دی 1397
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1397