بررسی سیل استان گلستان در سال 1397ـ 1398 و ارائۀ راه‌کارهای کنترل و مدیریت آن در آینده

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه سازه‎های آبی، دانشگاه تربیت مدرس تهران

2 استاد گروه سازه‏ های آبی، دانشگاه تربیت مدرس تهران

3 دانشیار گروه سازه‏ های آبی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

با توجه به وقوع سیلاب خسارت‏بار استان گلستان در سال 1397ـ 1398، بررسی و ریشه‏یابی ابعاد مختلف آن بسیار ضروری است. بنابراین، ‌ابتدا مروری مختصر بر سیلاب‏های اخیر ایران صورت گرفت و پس از شرح مشخصات و جانمایی حوضۀ آبخیز گرگان‌رود، سیل‏های استان گلستان در دو دهۀ اخیر بررسی شد. پس از شرح گزارش‌های مربوط به سیل 1397ـ 1398 استان گلستان، دلایل وقوع آن طبق گزارش‌های موجود که توسط کارشناسان مطرح شده است، بررسی شد. در پایان، راه‌کارهایی جامع و متناسب با شرایط کشور و به‌ویژه استان گلستان ارائه شد. همچنین، برخی راه‌کارهای کشورهای پیشرفته در زمینۀ مدیریت و کنترل سیلاب شرح داده شد که می‏تواند در صورت توجه و سرمایه‏گذاری مناسب، به پیشرفت کشورمان در این زمینه کمک کند. ایجاد نوعی سامانۀ جامع فراقوه‏ای نظام‏نامۀ مدیریت و کنترل سیل، توجه هرچه بیشتر به اقدامات آبخیزداری و آبخوان‌داری و نیز توجه به اصول و مبانی مهندسی رودخانه‌زیستی، اجرای دقیق حد و حریم بستر و در صورت لزوم، بازنگری در قانون مربوط به آن به منظور افزایش حدود بستر، بازنگری و طراحی اصولی سازه‏های تقاطعی، بازسازی و احیای هر چه بیشتر مسیل‏ها، چالاب‏ها و تالاب‏های طبیعی و رفع تعدی و تجاوزها به آنها، احیای مراتع در بخش شمالی رودخانۀ گرگان‌رود با توجه به جغرافیای تاریخی آن، از جمله مهم‌ترین و ضروری‏ترین اقدامات برای پیشگیری و بهبود مدیریت و کنترل بهتر این مسئله است و با جلوگیری از تغییر شکل طبیعی حوضه‏های آبخیز و اقدامات غیر اصولی سازه‏ای، به مقابلۀ بهتر در برابر این پدیده می‏پردازد.

کلیدواژه‌ها


[1]. Snead DB. and Maidment DR. Development and application of unsteady flood models using geographical information systems, Center for Research in Water Resources, University of Texas at Austin; 2000.
[2]. Ardestani M. and Golestaneh M. Investigating the River Flood Properties and its Role in Flood Management (Case Study: Korkanloo Stream). 3th Conference on Iran Water Resources Management. Faculty of Civil Engineering. Tabriz University; 2008. [Persian]
[3]. Yamani M., Moradi A. and Rahimi Harabadi S. Determination of flood privacy and its role in the sustainability of residential development (Case study: Tootshami River). Journal of Geography and Environmental Sustainability. 2013; 3(9): 1-10. [Persian]
[4]. Moayeri M. and Entezari M. Floods and review floods in province of Esfahan. Journal of Geographic perspective. 2008; 3(6): 110-124. [Persian]
 
[5]. Bambaeichi S., Banihashemi M. and Monem M. Types of floods due to dam failure and Crisis Management Operational Program in Golestan Province. 2th National Conference on Flood Management and Engineering with Urban Flood Approach. Tehran; 2014. [Persian]
[6]. Banihabib, ME. Mud and debris floods, Seminar on mitigate and prevent flooding, Gorgan; 2003. [Persian]
[7]. Report on the investigation and analysis of flood events in Farvardin of 2019, Researches Center of the Islamic Consultative Assembly; 2019. [Persian]
[8]. Golestan Flood Report (esfand 97 and Farvardin 98), Golestan Regional Water Company, Iran Water Resources Management Co. Ministry of Power; 2019. [Persian]
[9]. Beytollahi , A. Golestan flood report (3/19/2019). Road, Housing and Urban Development Research Center; 2019. [Persian]
[10]. Karimian A. Historical Report on: Golestan Forest Basin Flood Control. Treasury of Documents. 2006; 15(4): 52-78. [Persian]
[11]. Yao Z., Xiao J., Ta W. and Jia X. Planform channel dynamics along the Ningxia–Inner Mongolia reaches of the Yellow River from 1958 to 2008: analysis using Landsat images and topographic maps, Environ Earth Sci. 2013; 70(1): 97-106.
[12]. Flood Investigation Report Farvardin 2019 (Housing and Urban Development), Researches Center of the Islamic Consultative Assembly; 2019. [Persian]
 
[13]. Farraday RV. and Charlton, FG. Hydraulic factors in bridge design. Report No. IT 180, Pp. 4-5, Hydraulics Research Station, Wallingford; 1978.
[14]. George AB. Devon floods and Watereays of bridges. Part2: 125-134. Proc. Instn Civ. Engrs; 1982.
[15]. Alimohammadi S., Rafiei Anzab N. and Moradi M. Optimum Design of Levees by Risk Analysis Method (Case Study: Khoshk River of Shiraz). Journal of Water and Wastewater. 2014; 25(1): 95-110. [Persian]
[16]. Sadr momtaz N., Tabibi SJ. and Mahmoudi M. comparative study in disaster planning in selected countries. Tehran Univ Med J. 2008; 65(13):14-19. [Persian]
[17]. Gric, J. and Hepplewhite E. Design and construction of the Thames barrier cofferdams. Proceedings of the Institution of Civil Engineers. 1983; 74(2): 191-224.
[18]. Withagen L. and Feenstra E. Delta 2000: inventory of the current situation of the Deltawerken. Rapport RIKZ Netherlands; 2000.
[19]. Ghezzo M., Gurzoni S., Cucco A. and Umgiesser G. Changes in Venice Lagoon dynamics due to construction of mobile barriers. Coastal Engineering. 2010; 57(7): 694-708.
[20]. Takeuchi K. Flood management in Japan—from rivers to basins. Water International. 2002; 27(1): 20-26.
[21]. Kishii T. Utilization of underground space in Japan. Tunnelling and Underground Space Technology. 2016; 55: 320-323.
دوره 6، شماره 4
دی 1398
صفحه 921-942
  • تاریخ دریافت: 03 خرداد 1398
  • تاریخ بازنگری: 06 شهریور 1398
  • تاریخ پذیرش: 06 شهریور 1398
  • تاریخ اولین انتشار: 01 دی 1398
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1398