بررسی آثار عوامل اقتصادی و مدیریتی بر پایداری آب در بخش کشاورزی ‌(مطالعۀ موردی: استان تهران)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای گروه اقتصاد کشاورزی (سیاست و توسعه)، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

2 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

محدودیت منابع آب و افزایش جمعیت سبب شده است که بخش کشاورزی نسبت به سایر بخش‏های مصرف‌کنندۀ آب تقاضای بیشتری داشته باشد. بنابراین، امروزه چالش بخش کشاورزی تولید غذا با استفاده از آب کمتر است. تحقیق حاضر در سال 1397ـ 1398 در دشت‏های استان تهران و بر اساس اطلاعات موجود جهاد کشاورزی انجام شده است. از این‌رو، هدف از انجام تحقیق حاضر‌، بررسی عوامل تأثیرگذار بر پایداری منابع آب است. در تحقیق پیش رو ابتدا 110 نفر از تولیدکنندگان براساس فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه تعیین شدند و در آن از پرسشنامه برای تجزیه‌وتحلیل استفاده شد. نمونه‏گیری به صورت تصادفی از میان تولیدکنندگان محصولات کشاورزی انجام شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در بازۀ 75ـ 93 درصد با استفاده از نرم‌افزار SPSS ‌تأیید شد. سپس، تابع تولید کاب داگلاس به عنوان تابع تولید مناسب آورده شد و با استفاده از قضیۀ شپرد تابع هزینۀ تولید و تابع تقاضا برای آب کشاورزی محاسبه شد. ارزش افزودۀ بخش کشاورزی متغیر وابسته تابع و متغیرهای مستقل نیز شامل متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و فنی در نظر گرفته شدند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS انجام شد. نتایج همبستگی نشان داد بین مدیریت پایدار منابع آب با متغیرهای عوامل اقتصادی و سپس، با دیدگاه کارشناسان ارتباط معناداری در سطح 99 درصد وجود دارد. بین سن و سابقۀ کارشناسان و پایداری آب رابطۀ معناداری وجود ندارد و به بیانی دیگر، این عوامل مستقل از مدیریت پایدار آب هستند.

کلیدواژه‌ها


[1]. Borji M, Abolghasemi M, Mousavi Reineh SM, Yousefi H, Spatial Analysis of Important Variables of Groundwater Quality Based on Geostatistical, Statistical Analysis and Structural Equation Modeling, iranian journal of ecohydrology, 2018, 5(4):1385-1399. [In Persian]
[2]. UNWPP. World population prospects. Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations Secretariat. 2018.
[3]. Sun F, Yun DA, Yu X. Air pollution, food production and food security: A review from the perspective of food system. Journal of integrative agriculture. 2017 Dec 1; 16(12):2945-62.
[4]. Yousefi H, Momeni M. Compromise programing for prioritizing the strategies of improving the education level to increase public involvement in sustainable development and protection of ground water resources. Journal of Environmental Education and Sustainable Development. 2017; 5(1):67-77. [In Persian]
[5]. Mohammad Jani I, Yazdanian N, The Analysis Of Water Crisis Conjecture In Iran And The Exigent Measures For Its Management, TREND (TREND OF ECONOMIC RESEARCH) SPRING-SUMMER 2014, Volume 21 , Number 65-66; Page(S) 117 To 144. [In Persian]
[6]. Baarsch F, Berg LM. The Significance of contextual vulnerability in effective adaptation to Climate Change on Tuvalu. In Climate Change in the Asia-Pacific Region 2015 (pp. 301-317). Springer, Cham.
[7]. Nápoles-Rivera F, Serna-González M, El-Halwagi MM, Ponce-Ortega JM. Sustainable water management for macroscopic systems. Journal of cleaner production. 2013 May 1; 47:102-17.
[8]. Zarghami M, Safari N, optimum water allocation for agricultural section of Zarrinehrud river by non-symmetric Nash modeling, Agricultural Economics: Iranian Journal Of Agricultural Economics (Economics And Agriculture Journal), 2013, Volume 7, Number 2; Page(s) 107 To 125. [In Persian]
[9]. Safaee A , Malek Mohammadi B, Game Theoretic Insights for Sustainable Common Poll Water Resources Governance (Case Study: Lake Urmia Water Conflict), Journal Of Environmental Studies, Spring 2014,Volume 40, Issue 1, Pages 121-138. [In Persian]
[10]. Nouri M, Evaluation of irrigation efficiency in the maximum months of sugarcane water requirement in Karun agro-industry, Third National Conference on Irrigation and Drainage Networks Management https://civilica.com/doc/111946/, 2010. [In Persian]
[11]. Valizadeh N, Bijani M, Abbasi E, Pro-Environmental Analysis of Farmers’ Participatory Behavior toward Conservation of Surface Water Resources in Southern Sector of Urmia Lake’s Catchment Area, Iranian Agricultural Extension And Education Journal, December 2016, Volume 11, Issue 2, Pages 183-201. [In Persian]
[12]. Shahpasand M.R, Savari M, Barriers to Sustainable Management of Agricultural Water Resources for Educating the Farmers in the Rural Regions (Study in the Qeshlaq Dam Area in Kurdistan Province), Journal Of Environmental Education And Sustainable Development, 2017, Volume 5, Issue 3, Pages 87-99. [In Persian]
[13]. Khaksar D, Masaheb SH, Water resources management and sustainable agricultural development, First International Conference on Environmental Engineering https://civilica.com/doc/347684/, 2014. [In Persian]
[14]. Blitzer CR. Energy-Economy Interactions in Developing Countries. The Energy Journal. 1986 May 1; 7(1).
[15]. Hozhabr Kiani K, Varedi Sh, Investigating the importance of energy in the production of Iran's agricultural sector, Journal of Agricultural Economics and Development, 2000, Number 30. [In Persian]
 
[16]. Afshari S. Investigating factors affecting sustainable management of agriculture water in peasant (family) farming systems (Doctoral dissertation, MSc Thesis, Faculty of Agriculture, University of Zanjan.[In Persian]).
[17]. Khosravipour B, Mohammadzadeh S, Monfared N, Khosravi OR, Soleimanpour Mr. The Influencing Factors On Farmers'behaviors And Their Reactions Against The Crisis Relating To Underground Waters (Case Study: Dayer City),2013. [In Persian]
[18]. Rahimi M, Zare M, Rahimi M. Factors affecting intention to use more of subterranean water (Case study: Arsanjan County). InProceeding of International Conference on Traditional Knowledge of Water Resources Management 2012 (pp. 1-10).
[19]. Diewert WE. An application of the Shephard duality theorem: A generalized Leontief production function. Journal of political economy. 1971 May 1; 79(3):481-507.
[20]. Cobb CW, Douglas PH. A theory of production. The American Economic Review. 1928 Mar 1;18(1):139-65.
[21]. Smidt SJ, Haacker EM, Kendall AD, Deines JM, Pei L, Cotterman KA, Li H, Liu X, Basso B, Hyndman DW. Complex water management in modern agriculture: Trends in the water-energy-food nexus over the High Plains Aquifer. Science of the Total Environment. 2016 Oct 1; 566:988-1001.
[22]. Samian M, Mahdei KN, Saadi H, Movahedi R. Identifying factors affecting optimal management of agricultural water. Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences. 2015 Jan 1; 14(1):11-8.
[23]. Keesstra SD, Bouma J, Wallinga J, Tittonell P, Smith P, Cerdà A, Montanarella L, Quinton JN, Pachepsky Y, Van Der Putten WH, Bardgett RD. The significance of soils and soil science towards realization of the United Nations Sustainable Development Goals. Soil. 2016 Apr 7.
[24]. Rafiee A. Investigation of desertification of Varamin plain with emphasis on water and soil issues. University Of Tehran, M.S Thesis. 2004. [In Persian]
[25]. Delkhosh Kasmaei, A., Sharifzadeh, F., Seyed Naghavi, M.A., and, Ghorbanizadeh, V.A. 2011. Model of servant leadership, The University Police. Journal of Police 6:375-388
دوره 7، شماره 4
دی 1399
صفحه 1089-1097
  • تاریخ دریافت: 11 شهریور 1399
  • تاریخ بازنگری: 01 آذر 1399
  • تاریخ پذیرش: 01 آذر 1399
  • تاریخ اولین انتشار: 28 آذر 1399
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1399