مدل‏سازی میزان تاب‏آوری چاه‏های آب شرب شهرستان مراغه در برابر آلودگی نیترات و فسفات

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مهندسی محیط زیست، گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشگاه ازاد اسلامی، واحد تهران غرب

2 دانشیار گروه انرژی‏های نو و محیط زیست، دانشکدۀ علوم و فنون نوین دانشگاه تهران

3 دانشیار گروه زمین شناسی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد اسلامشهر

4 دانشیار گروه فناوری‏ های محیط زیست، پژوهشکدۀ علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

چکیده

بررسی مسئلۀ تاب‏آوری چاه‏های آب شرب و ارائۀ مدلی بهینه در تعیین حریم کیفی آنها، یکی از ابزارهای مهم مدیریت و حفاظت از منابع ارزشمند آب‏های زیرزمینی محسوب می‏شود. در این مقاله از مدل دراستیک برای ارزیابی تاب‏آوری بر مبنای آسیب‌پذیری ذاتی آبخوان بر اساس مدلMODFLOW  و ردیابی حرکت ذرات در آبخوان به وسیلۀ MODPATH برای تعیین ناحیۀ گیرش چاه‌ها استفاده شده است. با تلفیق نتایج هر دو مدل در محیط GIS نقشۀ ریسک آلودگی و میزان تاب‏آوری چاه‏های آب شرب در محدودۀ شهرستان مراغه به صورت ناحیه‌ای و در محدودۀ ناحیۀ گیرش چاه‌های آب شرب تعیین شد. همچنین، تعیین تاب‏آوری بر اساس آسیب‏های ناشی از آلاینده‌ها به آبخوان در محدودۀ حریم کیفی چاه‌ها از یک مدل ارزیابی کیفی بر اساس آلاینده‏ها برای تعیین دقیق‏تر حریم کیفی استفاده شد. بیشتر چاه‏های شرب موجود در محدوده با تاب‏آوری کمتر با کاربری اراضی کشاورزی بود. میزان نیترات در چاه‏های آب شرب مراغه به طور میانگین  mg/L3/7 بوده که پایین از حد استاندارد است. میزان فسفات نیز به طور میانگین  mg/L35/0 بوده که بالاتر از حد استاندارد آن است. با توجه به تعیین حریم کیفی چاه شرب در سال‏های مختلف باید حریم کیفی بزرگ‌تری (ده‌ساله) برای چاه‏های این مناطق در نظر گرفته شود. برای مناطق با تاب‏آوری زیاد و کاربری‏های اراضی دیگر می‏توان حریم حفاظتی کوچک‌تری اعمال کرد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • Safari, G.H., et al., Non-carcinogenic risk assessment of drinking water nitrate in the urban and rural area of the Bostanabad County in 2017. Journal of Environmental Science Studies, 2021. 6(1): p. 3390-3395.
  • Shalyari, N., et al., Health risk assessment of nitrate in groundwater resources of Iranshahr using Monte Carlo simulation and geographic information system (GIS). MethodsX, 2019. 6: p. 1812-1821.
  • Klise, K., et al., Water Network Tool for Resilience (WNTR) User Manual. 2020, Sandia National Lab.(SNL-NM), Albuquerque, NM (United States).
  • Datta, P., D. Deb, and S. Tyagi, Assessment of groundwater contamination from fertilizers in the Delhi area based on 180, N03− and K+ composition. Journal of Contaminant Hydrology, 1997. 27(3-4): p. 249-262.
  • Lerner, D. and K. Papatolios, A simple analytical approach for predicting nitrate concentrations in pumped ground water. Groundwater, 1993. 31(3): p. 370-375.
  • Thorburn, P.J., et al., Nitrate in groundwaters of intensive agricultural areas in coastal Northeastern Australia. Agriculture, ecosystems & environment, 2003. 94(1): p. 49-58.
  • Park, M.-H. and M.K. Stenstrom, Using satellite imagery for stormwater pollution management with Bayesian networks. Water research, 2006. 40(18): p. 3429-3438.
  • Gibbs, M.T., Resilience: What is it and what does it mean for marine policymakers? Marine Policy, 2009. 33(2): p. 322-331.
  • Pahl-Wostl, C., et al. New methods for adaptive water management under uncertainty–The NeWater project. in Paper in EWRA conference proceedings. 2005.
  • Nikolopoulos, D., et al., Tackling the “New Normal”: A Resilience Assessment Method Applied to Real-World Urban Water Systems, Water. 2019. 11: p. 330.
  • Stephen, R. and Kraemer, Demonstration of Capture Zone Delineation for a City Wellfield in a Valley Fill Glacial Outwash Aquifer for Wellhead Protection, U.S. Environmental Protection Agency Office of Research and Development, 2018.
  • Shin, S., et al., A systematic review of quantitative resilience measures for water infrastructure systems. Water, 2018. 10(2): p. 164.
  • Saeedi and Darabi, University landscape design with a resilience approach in water crisis (Case study: Malayer University). Ecology, 2014. 40(4): p. 1051-1066.
  • Parivar, P., et al., Development of ecological sustainability strategies to increase urban environmental resilience (Case study: Districts 1 and 3 of Tehran Municipality). Ecology, 2013. 39(1): p. 123-132.
  • Salehi, E., et al., Investigation of environmental resilience using causal network model.
  • Reliable reports, documents and maps about the boundaries and sources of groundwater, available in the archives of the Regional Water Company and the Water and Sewerage Company of A.Sh. 2016.
  • APHA, AWWA, and WEF, Standard methods for the examination of water and wastewater. Washington, 1999.
اکوهیدرولوژی
دوره 8، شماره 4
دی 1400
صفحه 1163-1171

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 مهر 1400
  • تاریخ بازنگری: 09 اسفند 1400
  • تاریخ پذیرش: 09 اسفند 1400
  • تاریخ اولین انتشار: 09 اسفند 1400
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار