سناریوهای توسعۀ فناوری‌های تعدیل آب و هوا، به منظور مقابله با تغییرات اقلیمی در ایران‌ ‌(مطالعۀ موردی: هارپ)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آینده‏ پژوهی دانشگاه تهران

2 استاد گروه مدیریت دولتی و مدیر بخش آینده‌‏پژوهی دانشگاه تهران

3 استاد گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تهران

4 استاد گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تهران

5 استادیار بخش آینده‏ پژوهی دانشگاه تهران

چکیده

تغییرات اقلیمی، پیامدهای مخرب بسیاری زیادی به همراه داشته است. پژوهش‏ها نشان می‏‏دهند مهم‌ترین پیامد این تغییرات، برهم‌خوردن الگوهای بارش در مناطق گوناگون بوده است. جاری‌شدن سیل و توفان در برخی کشورها همچون کشور ایالات متحدۀ آمریکا، و وقوع خشکسالی در مناطق دیگر، همچون ایران، از پیامدهای متناقض این تغییرات است. ایران به منزلۀ کشوری با تغییرات اقلیمی شدید - که به کاهش شدید بارش باران و تغییر الگو‏های فصلی منجر شده است- با تنش آبی شدیدی روبه‌رو بوده و چنین پیش‏بینی شده است که تا سال 2064 همچنان با وضعیت کم‌آبی و تغییرات اقلیمی مواجه خواهد بود. تلاش برای تعدیل این تغییرات به کمک فناوری‏ها از چند سال پیش آغاز شده و امکان‏سنجی ایجاد و بهره‏برداری از تأسیسات مشابه هارپ انجام گرفته است. در این مقاله به کمک پنل خبرگی و فرایند دلفی، مؤلفه‏های کلیدی تأثیرگذار در توسعۀ این فناوری‌ها در ایران بررسی و با مشخص‌شدن پیشران‏ها، سناریوهای توسعۀ این فناوری‏ها در ایران ترسیم شده است. با شناسایی سه پیشران با بیشترین عدم قطعیت، به چهار سناریوی مختلف رسیدیم. عواملی که بیشترین اثرگذاری و عدم قطعیت را در دسترسی ایران به فناوری هارپ دارند عبارت‌اند از: الف) روابط سیاسی با کشورهای تأثیرگذار بر اجرای این طرح (به دلیل بعد نظامی- امنیتی)؛ ب) حمایت مالی دولت و پ) دسترسی به دانش تخصصی اولیه. بر این اساس چهار سناریوی: 1. ادامۀ روند؛ 2. هارپ؛ 3. فلاکت و 4. راهکارهای جایگزین از این پیشران‏ها به دست آمد که الزامات راهبردی هر یک بررسی شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


[1]. Smith P, Clark H, Dong H, Elsiddig EA, Haberl H, Harper R, House J, Jafari M, Masera O, Mbow C, Ravindranath NH. Agriculture, forestry and other land use (AFOLU).
[2]. Turral H, Burke JJ, Faurès JM. Climate change, water and food security. Rome, Italy: Food and Agriculture Organization of the United Nations; 2011.
[3]. Detraz N, Betsill MM. Climate change and environmental security: for whom the discourse shifts. International Studies Perspectives. 2009 Aug 1;10(3):303-20.
[4]. Rezayan A, Rezayan AH. Future studies of water crisis in Iran based on processing scenario. Iranian Journal of Ecohydrology. 2016;3(1):1-7.
[5]. Kigel J. Culinary and nutritional quality of Phaseolus vulgaris seeds as affected by environmental factors. Biotechnologie, Agronomie, Société et Environnement. 1999 Dec 31;3(4):205-9.
[6]. Belina R, de B, Rafaela. Securitizing climate change: process and implications, Universidade de coimbra faculdade de economia, 2009.
[7]. Begich N, Manning J. Angels Don't Play This HAARP. Advances in Tesla Technology–Earthpulse Press, Anchorage, Alaska. 1995.
[8]. Brzezinski Z. Ukraine's Critical Role in the Post-Soviet Space. Harvard Ukrainian Studies. 1996 Jan 1;20:3-8.
[9]. Godet M. Creating Futures: Scenario Planning as a strategic management tool (pp. 280). Washington, DC: Economica. Economica Brookings diffusion.[Links]. 2006.
[10]. Lindgren M, Bandhold H. Scenario planning. Palgrave; 2003.
[11]. Hewitt CD. Ensembles‐based predictions of climate changes and their impacts. Eos, Transactions American Geophysical Union. 2004 Dec 28;85(52):566-.
[12]. Bishop P, Hines A, Collins T. The current state of scenario development: an overview of techniques. foresight. 2007 Feb 27;9(1):5-25.
[13]. Goodwin P, Wright G. Enhancing strategy evaluation in scenario planning: a role for decision analysis. Journal of management studies. 2001 Jan 1;38(1):1-6.
[14]. Van Der H, K. Scenarios, the art of strategic conversation, 2nd ed, 2005 Bradfield R, Wright G, Burt G, Cairns G, Van Der Heijden K. The origins and evolution of scenario techniques in long range business planning. Futures. 2005 Oct 31;37(8):795-812.
[15]. Smith JE. HAARP: the Ultimate Weapon of the Conspiracy. Adventures Unlimited Press; 1998.
[16]. Freeland E. Chemtrails, HAARP, and the Full Spectrum Dominance of Planet Earth. Feral House; 2014 May 26.
[17]. Duncan NE, Wack P. Scenarios designed to improve decision making. Planning Review. 1994 Apr 1;22(4):18-46.
[18]. Bell W. Review brief-Foundations of futures studies: Human science for a new era volume II: Values, objectivity, and the good society. Long Range Planning. 1997 Aug 1;30(4):638.
[19]. Glenn JC. Futures Research Methodology-Version 3-0. Gordon TJ, editor. Editorial desconocida; 2009.
[20]. REZAYAN A, KAZEMI M. Imagery and Macro Images of Future World Politics; Suitable Method to Predict the Complex World.
[21]. Yousefi H, Zahedi S, Niksokhan MH. Modifying the analysis made by water quality index using multi-criteria decision making methods. Journal of African Earth Sciences. 2018 Feb 1;138:309-18.
دوره 5، شماره 2
تیر 1397
صفحه 585-601
  • تاریخ دریافت: 20 مهر 1396
  • تاریخ بازنگری: 26 آذر 1396
  • تاریخ پذیرش: 14 دی 1396
  • تاریخ اولین انتشار: 01 تیر 1397
  • تاریخ انتشار: 01 تیر 1397