تبیین رفتار آب در شکل‌گیری نظام باغ سازی بیرجند مبتنی بر مدل‌سازی کمی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری‏، گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران

2 استادیار گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران

3 استادیار پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

4 استادیار دانشکدۀ هنر، گروه صنایع دستی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

آب از اصلی‏ترین و حیاتی‏ترین عناصر در شکل‏گیری باغ‏ است که شیوۀ حضور و حرکت آن، نظام خاصی دارد و در گونه‏های متفاوت باغ ایرانی، شکل‌های مختلفی به خود می‏گیرد. به این منظور، پژوهش حاضر با هدف تبیین رفتار آب در شکل‏گیری نظام باغ‌سازی بیرجند مبتنی بر مدل‏سازی کمی انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش استفاده‌شده، فلسفۀ زیربنایی آن اثبات‏گرایی، قیاسی و استراتژی آن، پیمایشی بود. بنابراین، جامعۀ آماری پژوهش از 247 نفر شامل اعضای کمیته‏ها و متخصصان حوزۀ معماری تشکیل شد که از این بین، 150 نفر از اعضای کمیته‏ها و متخصصان حوزۀ معماری با استفاده از جدول مورگان و گرجسی به عنوان حجم نمونه، انتخاب و مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده‏ها نیز پرسشنامه‏های محقق‏ساخته بود. تجزیه‌وتحلیل داده‏ها با استفاده از نرم‏افزار Spssنسخۀ 25 ‌و همچنین، آزمون KMO انجام شد. نتایج تحلیل داده‏ها نشان داد نه تنها آب در نگاه معماران در نظام باغ‌سازی بیرجند اهمیت دارد، بلکه (به لحاظ ابعاد فرایندی، عملکردی و محیطی) می‏تواند مخاطبان را به خیزش و تحرک لذت روحی‌ـ روانی در نظام باغ‌سازی وادار سازد (05/0> P). با توجه به نتایج، پیشنهاد می‏شود سازمان‏هایی مانند شهرداری و میراث فرهنگی برای احیای هویت معماری سنتی و اصیل ایرانی برای نسل آینده در طراحی پارک‏های شهری، مجموعه‏های توریستی و گردشگری، طراحی المان‏های فضایی و میادین از الگوهای فضایی حاصل در پژوهش حاضر در کنار سایر پژوهش‏ها استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها


[1].          Ahmadkhani B, Aslani S, Esmaeeli F. Evaluation of Iranian-Islamic gardens based on Quranic allegories, 6th National Congress of Civil Engineering, Architecture and Urban Development, Tehran: University of Science and Technology. 2020. [In Persian]
[2].          Conan M. Middle East garden traditions. InDumbarton Oaks Colloquium on the History of Landscape Architecture 2007: Washington, DC) 2007; Distributed by Harvard University Press.
[3]. Ashraf ganjuee Sh. A Study of the Identifying Elements of the Iranian Garden and the Reflection of the Iranian Garden in the Iranian Carpet Garden, Third International Conference on Architecture, Civil Engineering, Agriculture and Environment, Sofia, Bulgaria. 2020. [In Persian]
[4]. Peyman MH, Param A. Beautification in Iranian Gardens, The Second National Conference on Research and Development in Civil Engineering, Architecture and Modern Urbanism, Tehran: Institute of Culture and Arts. 2020. [In Persian]
[5]. Soltanzadeh H, Soltanzadeh AR. Importance of Water, It's Elements and Pools in Persian Garden. Nazar research center Art, Architecture and Urbanism (NRF). 2017;9(38):6-19. [In Persian]
[6]. Beattie J. Gardens at the frontier: new methodological perspectives on garden history and designed landscapes: Introduction to Special Issue. 2019.
[7]. Rajabi Sh, Utilizing the Persian garden model in designing a linear park on a regional scale in Gorgan, M.Sc. Thesis, Lamei Gorgani Institute of Higher Education, Department of Architecture. 2020. [In Persian]
[8]. Kummu M, Ward PJ, de Moel H, Varis O. Is physical water scarcity a new phenomenon? Global assessment of water shortage over the last two millennia. Environmental Research Letters. 2010 Aug. 16;5(3):034006.
[9]. Ahmadi H, EbneAli M. Investigation of water movement trend in Iranian garden and the use of new and sustainable methods of water dew optimization. Research Conference Architecture and Urbanism Islamic history of Iran. 2017. [In Persian]
[10]. Monshizadeh A. Phonetic-Perceptual System of Water in Iranian Gardening Case Study: Finn Garden and Prince Mahan. Journal of architecture and urban planning. 2016; 9(18):81-97. [In Persian]
[11]. Khanjari R. An overview of the water supply system in the Persian garden. Case study of Finn Garden and Prince Mahan. The First National Conference on Earth-Human Water. 2014. [In Persian]
[12]. Salehi S, Goudarzi MM. Recognizing the role of water in Iranian gardens. The First National Conference on Earth-Human Water. 2014. [In Persian]
[13]. Okhovat H. Conceptual, functional and aesthetic analysis of water and plant environmental elements with emphasis on the physical aspect of Iranian gardens. Journal of Environmental Science and Technology. 2014; 16. [In Persian]
[14]. Maroyi A. Traditional homegardens and rural livelihoods in Nhema, Zimbabwe: a sustainable agroforestry system. International Journal of Sustainable Development & World Ecology. 2009 Apr 3;16(1):1-8.
[15]. Reyes-García V, Aceituno-Mata L, Calvet-Mir L, Garnatje T, Gómez-Baggethun E, Lastra JJ, Ontillera R, Parada M, Rigat M, Vallès J, Vila S. Resilience of traditional knowledge systems: The case of agricultural knowledge in home gardens of the Iberian Peninsula. Global Environmental Change. 2014 Jan 1;24:223-31.
[16]. Soemarwoto O. Homegardens: a traditional agroforestry system with a promising future. Agroforestry: A decade of development. 1987:157-70.
[17]. Marsh R. Building on traditional gardening to improve household food security. Food nutrition and agriculture. 1998:4-14.
[18]. Mansouri M. Water, as the Origin of Beauty in Persian Garden. Nazar research center Art, Architecture and Urbanism (NRF). 2019; 48(11):32-43. [In Persian]
[19]. Saroukhani B, Research Methods in Social Sciences: Principles and Foundations, Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies. 2014. [In Persian]
[20]. Heydarnataj V, Rezazade E. Accompanying water, plants and views, following the archetype of the Persian garden, Nazar research center Art, Architecture and Urbanism (NRF). 2015; 33(7):48-55. [In Persian]
 
[21]. Litkouhi S, Lotkouhi S. Water, sacred and transparent presence (study of the place of water in Iranian-Islamic architecture), Journal of Religious Literature and Art. 2011; 4(2);151-167. [In Persian]
[22]. Haqiqatbin M. The place of signs in strengthening the sense of place in the Persian garden, Journal of Jastar. 2017; 40(3):6-66. [In Persian]
[23]. Zarei MA, Soltanmoradi Z. Water in the Persian garden; Investigation of water architecture and water supply structure in Chehelston Garden of Isfahan, Iranian Islamic City Quarterly. 2017;30(8):42-56. [In Persian].
[24]. Zamani E, Qhashqai R, Saeedian A, AlMohammad M. Water in the Persian Garden, Tehran: Kalmeh Publishing. 2013. [In Persian].
[25]. Ebnerasoul. SMR. Cypress and Water Debate, Heritage Mirror Magazine. 2008; 41(2): 285-323. [In Persian].
[26]. Esterlin H. Isfahan A picture of paradise, Tehran: Farzan Rooz. 2011. [In Persian].
[27]. Daneshdoust Y. Tabas was a city (Tabas Gardens), Tehran: Cultural Heritage and Tourism Organization. 2015. [In Persian].
[28]. Yousefi N. Psychometric properties (reliability and validity) of the practical values questionnaire, Clinical Psychology and Personality. 2021. [In Persian].
دوره 8، شماره 1
فروردین 1400
صفحه 295-305
  • تاریخ دریافت: 30 آبان 1399
  • تاریخ بازنگری: 10 اسفند 1399
  • تاریخ پذیرش: 10 اسفند 1399
  • تاریخ اولین انتشار: 24 اسفند 1399
  • تاریخ انتشار: 01 فروردین 1400